Op gezondheidsgebied weet de varkenshouderij elk jaar toch weer stappen, en soms kleine stapjes, te maken en komt het niveau van diergezondheid telkens iets hoger te liggen. Toch zijn er nog uitdagingen en een van deze uitdagingen is Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome (PRRS). Dat blijkt een hardnekkige vijand van de varkenshouderij te zijn.
Jean-Marie van Oort, Directeur Topigs Norsvin Nederland, legde in een video het belang van een gezamenlijke PRRS-aanpak uit. Hij ontfermt namens CoViVa over PRRS en ziet in de collectiviteit grote voordelen voor de varkenshouder. „PRRS is zeer besmettelijk en kan overwaaien. We zijn daarom ook bezig met het ontwikkelen van een plan. De kern daarvan is dat je per diergroep monitort en meet. Als je dat kunt uitvoeren dan weet je in welke afdeling het virus aanwezig is. Interne- en externe biosecurity en vaccinatie spelen ook een belangrijke rol. We willen bereiken dat de volgende schakel in de keten geen veldvirus meer draagt. Dat betekent dat we gezonde biggen doorleveren door moeten leveren. PRRS is zeer besmettelijk en daarom moet het collectief aangepakt worden."
Als tweede spreker legde Anne Staadegaard, Adviseur Gezondheid bij Topigs Norsvin, uit wat PRSS van virus is en hoe je het kunt herkennen aan je varkens. Daarna ging ze in op de gevolgen die het virus kan hebben op het bedrijf. De economische schade kan enorm zijn: uit literatuuronderzoek blijkt dat de kosten van een PRSS-uitbraak in Nederland 126 euro per zeug kunnen kosten.
Ze benadrukt daarom dat interne- en externe biosecurity belangrijk is. Ook onderzoek speelt een rol. „Terugkomers bij de zeugen en uitval bij de biggen zijn zichtbare gevolgen van PRRS, maar dat is niet altijd het geval. „Er zijn stammen waar je alle symptomen duidelijk ziet, maar er zijn ook gevallen waar je nauwelijks klachten ziet. Het is daarom belangrijk om te meten. Er zijn verschillende manieren om onderzoek te doen. Zo kun je serologisch meten. Dit is kijken of het varken antilichamen heeft. Daarmee kun je goed meten maar het maakt geen onderscheid tussen een vaccinvirus en het veldvirus. Je kunt dan allen het contact meten. Met de PCR-meetmethode, die we kennen van Covid-19, kunnen we een virus aantonen in het bloed, maar ook in speeksel en processing fluids zoals bijvoorbeeld de balletjes van beren."
Vervolgens legde Staadegaard uit wat het stoplichtsysteem van Topigs inhoudt. Het doel van deze monitor is om ervoor te zorgen dat biggen op tien weken tijd veldvirusvrij worden afgeleverd.
Daarna gaf Anke Verhaegen, Dierenarts bij Zoetis, een presentatie. Ze dook in de kraamhokken om te vertellen hoe een vermeerderaar PRRS-vrij biggen kan produceren op tien weken. Ze verwijst daarbij naar de uitdrukking 'Wat was er eerder, de kip of het ei?'. Vroege bescherming noemt de dierenarts essentieel. „Als we naar een zeugenbedrijf kijken waar PRRS voorkomt dan is de vraag: zat het eerst bij de zeugen of bij de biggen?' Je kunt daar niet zomaar even een antwoord op geven. Het kan een cyclus zijn van biggen die de zeugen besmetten of andersom. Als we willen streven naar biggen die op tien weken geen PRRS-virus bij zich hebben, dan moet je al vroeg beginnen met bescherming. Er moet geen PRRS-virus in de biggen zitten bij de geboorte. Je moet dus naar de zeug kijken."
Verhagen benadrukt het belang van interne biosecurity. „Je wil een stabiele zeugenstapel hebben waar geen veldvirus in rondgaat. Als dat er wel in zit dan worden er meer biggen met virussen geboren. Dit kun je voorkomen door veel aandacht te besteden aan de externe biosecurity, maar ook de interne bioveiligheid. Voorkom versleping van virussen binnen het bedrijf. Stel: je hebt het virus bij je biggen gevonden, voorkom dan dat het virus bij de zeugen terechtkomt."
Van Oort, Staadegaard en Verhaegen zijn het eens over dat er een collectieve aanpak moet komen. Laatstgenoemde zegt dat er eerst wel op het boerenerf wat moet gebeuren. „In mijn ogen zijn we nog niet klaar voor een collectieve aanpak. Het is goed dat we ernaar toe willen, maar veel bedrijven worstelen dagelijks nog met dit virus en daarom moeten we echt beginnen met de bedrijfsaanpak. Als zeer veel bedrijven dat op orde hebben dan kunnen we kijken naar collectieve verdrijving van het PRRS-virus", aldus Verhaegen.
Vermeerderaar Twan Voermans uit Oirlo geeft in onderstaande video praktische tips waarmee een varkenshouder direct aan de slag kan om PRRS aan te pakken. Door jaren heen heeft hij een behoorlijke praktijkervaring opgebouwd, waarbij een vaccinatiestrategie de basis is.
