Varkenshouders wachten op uitspraak Tubbergense rechtszaak rendement luchtwassers
Maandag stonden Oude Voshaar en de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) bij de Raad van State. In de rechtszaak is de gemeente Tubbergen de tegenpartij. Maar de POV richt de pijlen vooral op de landelijke overheid en de fabrikanten van de combi-luchtwassers.
„We denken erover om die aansprakelijk te stellen", zegt POV-woordvoerster Marieke van Beers. Een uitspraak van de Raad van State kan daarbij helpen, zegt zij. Volgens advocate Franca Damen van varkenshouder Oude Voshaar zitten 1.200 boeren met hetzelfde probleem als haar cliënt.
Geweigerd
Ze schaften vóór juni 2018 een combi-luchtwasser aan, een soort wasstraat voor stallucht, die 85 procent van de geur uit de stal zou tegen houden. In maart 2018 kwamen onderzoekers van Wageningen University tot de conclusie dat combi-luchtwassers niet een rendement van 85 procent halen maar slechts een geurreductie van 45 procent. De staatssecretaris scherpte daarop de Regeling geurhinder en veehouderij aan. Voor boeren betekende dit qua geur dat ze minder of helemaal niet konden uitbreiden. Gemeenten gingen de aangescherpte normen gebruiken bij vergunningsaanvragen. Na aanscherping van de Regeling geurhinder en veehouderij werden vergunningen geweigerd of slechts deels verleend.
Oude Voshaar had net in die tijd een vergunningsaanvraag lopen bij de gemeente Tubbergen voor de bouw van een nieuwe stal voor 4.800 vleesvarkens. Die werd prompt door de gemeente geweigerd. Tubbergen zegt er niets aan te kunnen doen. „Wij conformeren ons aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat", zegt een woordvoerder.
Slecht onderhouden
Maandag stond de varkensboer met de POV in hoger beroep bij de Raad van State in Den Haag. Zijn advocate Damen zegt dat het onderzoek van de WUR niet deugt. „Het onderzoek is uitgevoerd met slecht onderhouden luchtwassers die niet goed werkten. Dat mag je niet doortrekken naar de hele sector", zegt Damen. De advocate wil dat de Raad van State daar een uitspraak over doet. Ook geurdeskundige Toon van Elst van het Vlaamse bureau Olfascan heeft stevige kritiek op het WUR-onderzoek. Olfascan heeft zelf de luchtwassers niet onderzocht maar bekritiseert alleen het rapport van de WUR.
Oude Voshaar zegt omzetschade te hebben opgelopen omdat hij zijn bedrijf niet in de gewenste omvang heeft kunnen uitbreiden. Verder zegt hij schade te hebben doordat hij extra heeft moeten investeren om het lagere rendenement van zijn combi-luchtwasser te compenseren. Hij heeft inmiddels van de gemeente Tubbergen een onherroepelijke vergunning voor een bedrijfsuitbreiding, maar wel met minder varkens dan de bedoeling was.
Tekst: Adri Klinkenberg