Gelten veilig laten instromen op een vermeerderingsbedrijf

Een goede instroom van gelten begint met een veilige opvang. Die opvang bestaat standaard uit een quarantaineperiode in een schone, goed gereinigde en ontsmette stal. Hier kunnen de dieren rustig wennen aan de nieuwe omgeving. Na de quarantaine volgt het vaccineren tegen de aanwezige bedrijfskiemen.

Bedrijfsspecifieke kiemen
Oudere zeugen die zich al enige tijd op een varkensbedrijf bevinden, zijn bekend met de ziektemakers die op dit bedrijf circuleren en het afweersysteem is daarop afgestemd. Een gelt die van elders komt kent deze niet. Ook het afweersysteem van dit dier is niet eerder in contact geweest met de kiemen die op het bedrijf aanwezig zijn.

Bepaal de vaccinatiestrategie
De bedrijfsdierenarts kent de gezondheidsstatus op een bedrijf en kan op basis hiervan een passende vaccinatiestrategie adviseren. Van sommige vaccinaties is het belangrijk om deze te herhalen om de gelt gedurende de hele dracht bescherming te bieden. Een volgende stap is om de gelten voorzichtig in contact te brengen met kiemen waar zij in de zeugenstal tegenaan lopen.

Gecontroleerd immuniteit opbouwen
Het voorzichtig in contact brengen met bedrijfseigen kiemen heet adaptatie. Dit kan op verschillende manieren, zoals oudere zeugen bij de gelten leggen of door middel van een speekseltouw. De dieren worden op deze manier geïnfecteerd maar dankzij voorgaande vaccinaties zijn de gelten in staat om gecontroleerd immuniteit op te bouwen.

Afweer op peil
Daarna volgt een kritische periode: de cooling down fase. Deze periode is bedoeld om de gelten te stabiliseren. Besmette dieren mogen geen ziektekiemen meer uitscheiden voordat zij de zeugenstal betreden. Na een infectie in de adaptatie periode, duurt het enige tijd voordat de afweer op gewenste peil is en dat de uitscheiding van kiemen stopt. Aan het eind van de cooling down periode hebben gelten vaak immuniteit opgebouwd en zijn ze voldoende voorbereid op introductie in de zeugenstal.

Evalueren
Door de dynamiek op een zeugenbedrijf, met name de verandering van kiemen en virussen die op het bedrijf circuleren, adviseert Zoetis dierenarts Twan van Berlo om de instroom van gelten regelmatig te evalueren. Dit geldt in het bijzonder voor de invulling van de vaccinatiestrategie.

In deze podcast vertelt dierenarts Twan van Berlo over het op een goede manier laten instromen van gelten op een zeugenbedrijf.