Dierenbescherming geeft ontheffing aan Beter Leven-varkenshouders met vergunningsproblemen vanwege stikstof 

Op 1 januari 2025 loopt namelijk de overgangstermijn af waarbinnen varkenshouders die deelnemen aan Beter Leven 1 ster een aantal grote dierenwelzijnsinvesteringen gedaan moeten hebben, meldt de Dierenbescherming in een eigen bericht.

Groepshuisvesting

De Dierenbescherming schrijft in het bericht: 'Het gaat dan om dierenwelzijnsmaatregelen zoals een minimum daglichtdoorlatend oppervlak in de stal, een gedeeltelijk dichte vloer aanbrengen bij de gespeende biggen en voerligboxen met uitloop vervangen door een ander systeem van groepshuisvesting van zeugen. Echter: door de landelijke stikstofproblematiek ligt de vergunningverlening voor agrarische bedrijven op dit moment nagenoeg stil, wat problemen veroorzaakt voor een deel van de varkenshouders die hun stal nog deels of geheel moeten aanpassen.'

,,Voordat we deze beslissing namen, hebben we grondig onderzoek gedaan en overlegd met verschillende partijen”, aldus Ellen Bien, bestuurder van de Dierenbescherming. ,,Het is uiteraard een belangrijke beslissing die we dan ook niet lichtvoetig hebben genomen. We vinden het enorm belangrijk om veehouders die maatregelen wíllen nemen om dierenwelzijn te verbeteren, maar tegen een bureaucratische muur lopen, te helpen. Uiteindelijk moeten die stappen uiteraard wel gezet worden.”

Onderzoek: geen stoppersregeling

De Dierenbescherming heeft een extern onderzoek laten uitvoeren door Agra-Matic, een adviesbureau ruimtelijke ordening, bouw- en milieuzaken in de agrarische sector. Naar aanleiding hiervan heeft de Dierenbescherming een aantal besluiten genomen: er komt geen stoppersregeling voor bedrijven die binnen nu en enkele jaren willen stoppen met hun varkenshouderij (de betreffende varkenshouders weten immers al een aantal jaar dat de overgangstermijn per 2025 afloopt); bij vergunningsproblemen rondom verbouw wordt, mede aan de hand van het rapport van Agra-Matic, bepaald of sprake is van een overmachtssituatie die een tijdelijke ontheffing rechtvaardigt; er komt een generieke ontheffingsregeling voor vergunningsproblemen rondom nieuwbouw.

Het merendeel van de Beter Leven-varkenshouders kan hun stal aanpassen zonder hiervoor een vergunning te hoeven aanvragen. De Dierenbescherming: 'Dat is goed nieuws voor de varkenshouders en het dierenwelzijn. Maar varkensbedrijven die nieuwbouw of ingrijpende verbouw willen plegen kunnen dit veelal niet uitvoeren. Vrijwel alle aanvragen waarbij een toetsing op stikstof vereist is en waarbij er sprake is van een emissiearm stalsysteem blijven op de plank liggen bij de provincies. Afgelopen jaar hebben meerdere varkenshouders hun zorgen naar de Dierenbescherming en Stichting Beter Leven keurmerk geuit over de onzekerheid waarin zij verkeren doordat hun vergunningsaanvragen nu al meerjarig nog niet zijn behandeld.'

Welzijnsverbeteringen

Deze varkenshouders hebben de intentie om hun bedrijven aan te passen aan de Beter Leven-eisen, maar kunnen volgens de dierenorganisatie geen kant op. 'Bij ingrijpende verbouw en nieuwbouw is het daarbij zeer waarschijnlijk dat er meer stappen worden genomen voor dierenwelzijn dan de huidige set Beter Leven-criteria vereist. Door het afgeven van een tijdelijke ontheffing aan deze bedrijven worden de welzijnsverbeteringen weliswaar uitgesteld, maar niet afgesteld. Dit laatste zou wel gebeuren als deze deelnemers zich genoodzaakt zien uit het Beter Leven keurmerk te moeten stappen.'

De generieke ontheffing zal worden verleend tot 1 januari 2028, en voor de individuele ontheffingen zal per geval worden bekeken wat er nodig is en hoelang hiervoor een ontheffing kan worden verleend, Aanvragen voor de ontheffingen kunnen gedaan worden tot 1 september dit jaar.