Column: Nieuwe bazen, nieuwe wetten
Op 4 december 2023 stelde de kiesraad definitief de zetelverdeling van de Tweede Kamer vast. Dat zag er goed uit voor agrarisch en ondernemend Nederland maar zouden de rechtse partijen ook in staat zijn een kabinet te vormen? Het leek makkelijk gezien de overlap in hun verkiezingsprogramma’s maar het bleek moeilijker dan we dachten. De media en linkse partijen hadden Wilders inmiddels zo negatief neergezet dat met name VVD en NSC moeite hadden met regeren met de grote verkiezingswinnaar PVV. In de maanden van kabinetsonderhandelingen toonde Wilders zich de eerste politieke leider die echt een nieuwe bestuurscultuur realiseerde. Hij werd als leider van de grootste partij niet onze premier en dwong daarmee de andere partijleiders plaats te nemen in de Tweede Kamer. Zure gezichten voor Omtzigt en Yesilgöz maar door dit te accepteren maakte zij het eerste kabinet Wilders (of Schoof) mogelijk.
Zure gezichten voor Omtzigt en Yesilgöz
Inmiddels hebben we een nieuw kabinet en zijn de ministersposten verdeeld onder de regeringspartijen. Op het nieuwe ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur gaat BBB de scepter zwaaien. Zij gaan zich denk ik ook bezig houden met dat ene element stikstof, dat vroeger een eigen minister had. Dat is goed nieuws voor de landbouw en ons land maar niet voor een grote groep ambtenaren die er werkt. De laatste ministers hadden nogal wat mensen aangenomen die niet bepaald trots waren op onze Nederlandse landbouw. Ik hoorde een directeur generaal eens zeggen dat-ie het stikstofprobleem wel een leuke uitdaging vond maar inhoudelijk wist ie er niets van. Met dat soort mensen win je de oorlog toch niet?
Het schijnt dat een zeer groot deel van de ambtenaren extreem links stemt op dit ministerie. Dan wordt het voor een minister moeilijk om goed werk te verrichten. Dat is nu ook wel duidelijk geworden in de manier waarop Nederland zichzelf heeft klemgezet in de EU met de derogatie, de Natura2000-gebieden en de stikstofwet. Uiteraard zijn de bewindslieden van de afgelopen decennia daar verantwoordelijk voor maar hun ambtenaren hebben zeker ook (bewust?) zitten slapen. En wat te denken van de overcompensatie in de diverse saneringsregelingen waardoor staatsteun in beeld komt en boeren de uitgekocht worden een beroepsverbod moeten krijgen? Regels van de EU maar veroorzaakt door de Nederlandse architecten van de regeling. Door dit beroepsverbod wordt er substantieel minder geïnvesteerd in de sector en zijn er minder ondernemers beschikbaar. Als je ziet wat dat voor gevolgen heeft, kun je wel zeggen dat de overheid onzorgvuldig handelt. En dat voor een regeling die zo onzeker is wat betreft het effect op de natuur. Hoezo voorzorgsprincipe?
Door dit beroepsverbod wordt er substantieel minder geïnvesteerd in de sector
Ik las vandaag in de krant een interview met de heer Wim Saris, een hoge ambtenaar op het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij uit in de media kritiek op het beleid van het nieuwe kabinet op het gebied van gevangenisstraffen. Hij noemt de ideeën van NSC en BBB over gevangenen die langer in hun cel moeten zitten op enig moment ‘eenvoudig’, want langer in de cel zitten betekent niet vanzelf minder werk voor de cipiers. Hij zal wel gelijk hebben, maar het is niet fraai dat hij deze discussie opent in de media nog voordat zijn nieuwe baas begonnen is. Het is wel goed dat een ambtenaar meedenkt in hoe je op een goede manier boeven opsluit, zodanig dat we ze allemaal kunnen opsluiten, de boeven niet in herhaling vallen en de cipiers hun werk goed kunnen doen.
Hadden we maar zulke ambtenaren op het ministerie van landbouw, die trots zijn op de Nederlandse landbouw en willen werken aan een verdere verbetering van onze agrarische sector door ruimte te geven aan innovatie in plaats van het verzinnen van verstikkende regels en het wegkopen van boeren. De nieuwe minister van landbouw zal er een hele kluif aan hebben een goed team te formeren. Nederlandse werkgevers kunnen niet zomaar afscheid nemen van werknemers die niet goed functioneren maar misschien is er een uitzondering voor ministeries? Of kunnen we een klein deel van de miljarden die men wilde steken in de ‘herstructurering’ van de landbouw nu steken in de herstructurering van het ministerie?
Hadden we maar zulke ambtenaren op het ministerie van landbouw, die trots zijn op de Nederlandse landbouw
Ik wens de nieuwe minister van Landbouw veel plezier en succes met het nieuwe ministerie waar weer ruimte is voor landbouw en visserij. En hopelijk is er ook steun voor zijn of haar beleid in Brussel. Wij zijn als bedrijfsleven in ieder geval te allen tijde bereid om daar aan mee te werken. Wij hebben kennis van de markt en de praktijk, iets wat ik de laatste jaren behoorlijk gemist heb in Den Haag.
