'Energieneutraal werken wordt vanzelfsprekend'
![](http://d3ncyx4db87lab.cloudfront.net/10/454/c3fbeafc5.-detail.jpg)
Boeren die net zoveel CO2-equivalenten uitstoten als dat ze CO2 vastleggen, mogen zich ook klimaatneutraal noemen. Onder de deelnemende akkerbouwers waren zelfs vier biologische bedrijven en een gangbaar bedrijf die een negatieve CO2-emissie hadden. Dat wil zeggen dat ze meer CO2 vastleggen dan dat ze uitstoten. Dit komt vooral door de opbouw van organische stof in de bodem.
Ook varkens- en pluimveehouders wisten de afgelopen jaren veel CO2-uitstoot terug te dringen, maar door de aankoop van voer is klimaatneutraal produceren daar een stuk lastiger. Winst wordt gemaakt door regionale voeraankoop en het gebruik van reststromen, evenals duurzame energie productie en duurzame stallenbouw.
Veel ondernemers zien daarnaast een rol voor zichzelf weggelegd in het leveren van duurzame energie aan hun omgeving. "Over tien jaar voorzie ik mijn dorp van duurzame energie", zei varkenshouder Henk Roefs uit Woensdrecht. Het SER-energieakkoord dat in de maak is zou daarbij kunnen helpen, als burgers mogen investeren in panelen op boerendaken en daar de opbrengst van mogen verrekenen met hun eigen verbruik.
Afnemers
Ook afnemers hechten belang aan klimaatneutrale producten. Mark den Hartog van de vereniging van pluimveeslachters Nepluvi en Bert Leffers van Bio+, een stichting die biologische producenten en supermarkten met elkaar verbindt, waren aanwezig om dat te onderstrepen.
Weliswaar leveren klimaatneutrale producten nu nog niet meer op, in de toekomst verwachten beiden dat klimaatprestatie net als dierenwelzijn een verkoopvoorwaarde wordt. "Je verkoopt er nu misschien geen bloemkool meer om, maar in de toekomst verkoop je helemaal geen bloemkool meer als je niet investeert in milieuvriendelijke productie", zei Bert Leffers van Bio+.
Eric Douma, LTO dossierhouder Klimaat en duurzame energie, ziet kansen de meerwaarde van klimaatvriendelijke producten inzichtelijk te maken via QR-codes op verpakkingen die verwijzen naar websites van boeren. "Transparantie is de eerste stap op weg naar een hoger prijsniveau."
AgroEnergiek
Het project BoerenKlimaat van Wageningen UR, Louis Bolk en zestien ondernemers is met het seminar afgesloten. LTO, CLM, NAJK en Wageningen UR gaan het thema gezamenlijk verder oppakken in het project AgroEnergiek, dat naast kennisdeling via de website ook kennis aanbiedt en bijeenkomsten faciliteert.
De ervaringen en resultaten van de deelnemers van BoerenKlimaat.nl zijn vastgelegd in de brochure Klimaatneutraal in de praktijk. Voor de akkerbouw zijn bewerken, bemesten en bodembeheer sleutelfactoren voor een klimaatneutrale bedrijfsvoering. In de pluimvee- en varkenshouderij is het voer de belangrijkste factor.
Bron: bioKennis