Deense varkenshouder merkt steeds vaker dat antibiotica niet meer werken

Uit het rapport ‘Ervaringen van boeren en dierenartsen met de uitfasering van medicinaal zink voor varkens’ dat Hanne Kongsted, universitair hoofddocent en onderzoeker aan de Universiteit van Aarhus, heeft opgesteld in overeenkomst met ministerie van Milieu en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, blijkt dat resistentie tegen antibiotica in de varkenshouderij een groeiend probleem is.

Het rapport is een vervolg op een soortgelijk onderzoek wat is uitgevoerd door Kongsted voor het verbod op medicinaal zink in werking trad in 2022. Volgens haar zijn de verschillen groot. „Het probleem lijkt aanzienlijk ernstiger te zijn geworden dan voorheen. In Denemarken hebben we een verantwoord antibioticagebruik. We weten dat resistentie tegen antibiotica een risico vormt en we hier voorzichtig mee om moeten gaan.”

Resistentie

„Vandaag de dag is er een concrete uitdaging met betrekking tot antibioticaresistentie bij varkensbedrijven. Varkenshouders en dierenartsen ervaren simpelweg dat het medicijn niet meer werkt”, zegt Kongsted. De universitair hoofddocent zegt dit na interviews met acht boeren en tien dierenartsen.

De dierenartsen vertellen in de interviews hoe varkenshouders jarenlang dezelfde antibiotica gebruikten voor de gespeende biggen. Nu moeten ze na enkele maanden overstappen op een ander type antibiotica om resultaat te zien. Sommige varkenshouders zijn zelfs gestopt met het gebruik van antibiotica door gebrek aan resultaat bij maagproblemen. Om deze biggen met maagproblemen er door te helpen, krijgen de biggen voer met een laag eiwit gehalte. „Toch gedijen ze niet goed in de eerste periode na het spenen. Het is erg frustrerend voor zowel de boer als de dierenarts”, zegt de onderzoekster.

Meer antibioticaverbruik

Sinds het verbod op het toevoegen van zink in het voer is het antibioticaverbruik bij gespeende biggen zowel in 2022 als 2023 toegenomen. „In Denemarken hebben we een relatief laag antibioticagebruik gehad, ook bij gespeende biggen. Maar het lijkt erop dat dit deels mogelijk was omdat we zink gebruikten”, zegt Kongsted.

Het later spenen van de biggen, zeugen die grotere robuustere varkens baren of meer ruimte voor de dieren. Voorbeelden die zouden helpen bij de problemen rondom het spenen. „Dit zijn enkele dingen waarvan velen het erover eens zijn dat ze een gunstig effect hebben. Maar tegelijkertijd zijn er een aantal dingen die de productiviteit onmiddellijk zullen verlagen”, zegt Kongsted.

Deze maatregelen worden, doordat het vanuit economisch oogpunt onrealistisch lijkt, niet of nauwelijks toegepast. Varkenshouders moeten zoveel en goedkoop mogelijk produceren. „Ze krijgen geen beloning voor beter dierenwelzijn en ook niet voor minder antibioticagebruik. Integendeel. Omstandigheden die voor een beter dierenwelzijn zorgen en de behoefte aan antibiotica verminderen, kosten doorgaans geld”, zegt Kongsted.