‘Focus eiwittransitie niet alleen op milieuwinst maar ook op gezondheidsbehoeften’

De visie van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) werd tijdens de zevende editie van het COV Meat Café in Den Haag gepubliceerd, waar een stevig dialoog onder leiding van Marianne Zwagerman werd gevoerd over de waarde en toekomst van de vleessector. Sprekers waren Arend Jan Boekestijn (UU, BNR Boekestijn en de Wijk), Martijn Rol van de Rabobank, ‘hippe vegetariër’ Isabel Boerdam (Green Food Lab), André Hoogendijk (BO Akkerbouw) en COV-voorzitter Laurens Hoedemaker.

De algemene consensus was dat de voedselvoorziening een belangrijke troef op het geopolitieke schaakbord is. De noodzaak om te komen tot een Europese voedselstrategie tot samenwerking kwam bij alle sprekers tot uiting. Samenwerking met de overheid, samenwerking in de keten, met ngo’s en binnen de EU. Ook vlees moet met minder impact op het milieu worden geproduceerd.

De vleesindustrie moet hier een visie op hebben en stappen zetten om hieraan bij te dragen en daarin samenwerken om het samen op te lossen. COV-voorzitter Laurens Hoedemaker benadrukte het grote belang van een Nederlandse voedselstrategie, op weg naar een Europese. „COV streeft naar een strategische samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven, waarin innovatie, marktwerking en duurzaamheid centraal staan.”

Voortrekkersrol Nederland

Voedselzekerheid is volgens de COV meer dan ooit van het grootste belang. Nationaal, maar ook internationaal. Nederland is gediend bij een landbouwbeleid dat binnen Europa een eerlijk speelveld en voedselzekerheid garandeert, en primaire producten duurzaam veiligstelt. Europa zal moeten produceren waar dit het beste kan. De COV schrijft in haar visie: ‘Nederland heeft alle troeven in handen om een voortrekkersrol te spelen in voedselzekerheid en verduurzaming, zowel binnen de EU als wereldwijd. Dit vraagt om een strategische samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven waarin innovatie, marktwerking en duurzaamheid centraal staan. Zo blijft Nederland een sterke speler in het Europese en wereldwijde voedselvraagstuk.’

Geopolitieke troef

De landbouw is een strategische, geopolitieke troef. Minder voedsel maken is gevaarlijk. Deze woorden van emeritus hoogleraar Rob de Wijk vormen de basis van de COV-visie op voedselstrategie. In een wereld vol onzekerheden moet voedselzekerheid hoog op de politieke agenda staan, zowel binnen Nederland als de Europese Unie. Een solide zelfvoorzieningsgraad is essentieel, nu en in de toekomst, zo stelt de organisatie

Ideale omstandigheden

Nederland biedt naar de mening van de brancheorganisatie daarnaast uitstekende voorwaarden voor duurzame productie die bijdraagt aan de Europese zelfvoorzieningsgraad en geopolitiek voordeel: ‘Onze landbouwsector blinkt uit door laag grondstoffenverbruik, minimale emissies en een hoog innovatieniveau. Het gunstige klimaat en de vruchtbare delta maken Nederland perfect voor voedselproductie. Elders wordt vaak minder efficiënt geproduceerd met grotere milieuschade als gevolg. Nederland heeft een sleutelpositie in het wereldvoedselvraagstuk. Het behoud van onze productiecapaciteit binnen de EU is daarom van groot belang.’

Sterke concurrentiepositie

Het agrofoodsysteem is wereldwijd sterk verweven. Een lage export van voedsel verlaagt de Nederlandse strategische waarde en bemoeilijkt de toegang tot noodzakelijke import. De COV vindt om de balans tussen vraag en aanbod te waarborgen, dat de wetgeving de markt niet moet verstoren. De overheid speelt een cruciale rol in het versterken van een gelijk speelveld binnen de Europese interne markt.

Voor een sterke concurrentiepositie van de Nederlandse agrarische sector is samenwerking met de overheid essentieel. Dit vraagt om een langetermijnstrategie waarin bedrijven meer regie krijgen. De overheid moet randvoorwaarden scheppen voor een beter verdienmodel, duidelijke doelen stellen en ondernemers de vrijheid geven hoe zij deze willen bereiken. Bij verduurzamingsdoelen moet niet alleen CO2-uitstoot worden meegenomen, maar ook het gebruik van bodem en water en de voedingswaarde van producten. De vleessector zet zich actief in tegen voedselverspilling. Dit gebeurt door betere benutting van reststromen en afzet van afwijkende producten.

Kennisvoorsprong en schaalgrootte

Nederlandse landbouw staat wereldwijd bekend om zijn innovatiekracht. De Food and Agriculture Organization (FAO) ziet onze sector als voorbeeld. Om die koppositie te behouden, moet de overheid verduurzaming en innovatie verder stimuleren. Een robuuste omvang van de sector is essentieel om onze kennisvoorsprong te waarborgen en een bijdrage te blijven leveren aan de Europese en mondiale voedselzekerheid.

Rol van vlees

Voedsel moet gezond, veilig, betaalbaar en duurzaam zijn. Keuzevrijheid is daarbij belangrijk. Dierlijk eiwit speelt een waardevolle rol in een gezond voedingspatroon. Een transitie naar meer plantaardige voeding mag niet voorbijgaan aan de hoge voedingswaarde en efficiëntie van vleesproducten. COV: ‘Eiwitten zijn essentieel voor een gezond dieet. Vlees levert hoogwaardige voedingsstoffen die moeilijk volledig door plantaardige alternatieven te vervangen zijn. De eiwittransitie moet daarom niet alleen focussen op veronderstelde milieuwinsten, maar ook op de gezondheidsbehoeften van de consument.’