Column: Het oude jaar uit, maar wat heeft 2025 in petto voor de varkenshouders
2024 sluit in de mineur. Vion mocht als laatste nog even 3 centen van haar varkensprijs afdoen, nadat de andere slachterijen er een week eerder de prijs al met 4 centen hadden laten zakken. Duitsland bleef onveranderd en dat zal de komende week ook zo blijven, net als de Nederlandse slachterijen. Boerenvarkensprijs houdt deze week zijn notering ook op onveranderd.
Ik denk wanneer 2025 hetzelfde zal zijn als 2024, dat de meesten onder ons zeggen: ik teken direct
2024 was even iets minder dan 2023, maar het is zeker een goed jaar. Vooral als je kijkt naar het gemiddelde van vijf jaren: 2016-2021. Natuurlijk zijn er ook kosten die flink zijn gestegen, noem de mestkosten. Maar we hoeven niet ontevreden te zijn. Ik denk zelfs wanneer 2025 hetzelfde zal zijn als 2024, dat de meesten onder ons zeggen: ik teken direct.
Wat brengt 2025? Voor de slachterijen minder varkens aan de haak. 2024 komt op ongeveer 275.000 minder varkens aan de slachthaak dan 2023. Maar hoeveel minder is dit in 2025, gaan we terug van 14.500.000 slachtvarkens in 2024 naar 12.500.000 in 2025? Dat is 15 procent minder en dit percentage is wel een veel gehoord getal. Wat gaat dat voor positieve invloed op de varkensprijs in Nederland hebben? Mijn antwoord is niets of nauwelijks. Duitsland bepaalt de varkensprijs en Nederland volgt. De slachtprogramma’s zullen naar beneden worden bijgesteld en als de varkensprijs naar beneden moet, zullen er snel te veel varkens zijn; ook al zijn het er 30 of 40.000 varkens per week minder dan dit jaar.
Wat dit jaar ook opviel, was dat het aantal mutaties van de varkensprijs snel terugliep. In 2023 was er twaalf keer een plus op de notering en elf keer een negatieve correctie. In 2024 was er slechts vijf keer een plusje en elf keer een negatieve correctie. Voor 2025 zal het aantal correcties zeker niet meer zijn. De reden is dat de handel in varkens verder wegvalt en contracten of afspraken steeds meer zijn intrede gaat doen. Slachterijen weten hierdoor al weken van tevoren hoeveel varkens er komen en ze zullen steeds minder moeite hoeven en willen doen om aan extra varkens te komen.
Duitsland bepaalt de varkensprijs van Nederland, maar ook van België. In Duitsland zullen komend jaar meer varkens aan de haak komen dan in 2024. Hoeveel meer is moeilijk te zeggen en deze meer varkens zullen voor een groot gedeelte in Europa op de markt komen. Dat is dezelfde markt waar ook de Nederlandse, Spaanse en Deense varkens hun varkens afzetten, en vergeet ook de Belgische varkens niet. Er zijn natuurlijk wel plussen en minnen. Nederland, Denemarken en België zullen minder varkens hebben, maar Duitsland en Spanje gaan dit gat in grote mate opvullen. Vermoedelijk zal de druk op de varkensprijs in de eerste helft van 2025 groter zijn dan in het laatste halfjaar. Dit zorgt dat de daling van de varkensprijs in het eerste halfjaar van 20 tot 25 centen een halt wordt toegeroepen en er voor de zomervakantie toch hopelijk weer een plusje is op de varkensprijs.
Wordt het verschil tussen Nederland en Duitsland nog groter dan in de laatste weken?
In 2024 was de varkensprijs in Nederland een slordige 25 centen lager dan in 2023 en deze zelfde daling kan er dus ook wel eens zijn voor 2025. In Duitsland was de daling trouwens ‘slecht’ 18 centen ten opzichte van 2023.
De vraag is, wordt het verschil tussen Nederland en Duitsland nog groter dan in de laatste weken? Dat zou zomaar eens kunnen. Duitsland betaalt per 1 januari sowieso al 2 centen minder voor Nederlandse vleesvarkens, omdat deze natuurlijk geen 5xD zijn. Deze 2 centen is misschien wel een voorbode op wat Duitse slachterijen gaan doen en dat is toch om de Duitse markt iets te beschermen, zodat er straks nog voldoende varkenshouders overblijven om aan de Duitse vraag te voldoen. Het aantal varkenshouders zal ook in Duitsland fors gaan dalen, doordat zeugenhouders veel moeten investeren in de Duitse welzijnseisen. Het aantal geëxporteerde slachtvarkens vanuit Nederland was in 2024 een slordige 50.000 dieren minder dan het jaar ervoor.
Mestkosten zullen door de afname van varkens- en rundveestapel wellicht gaan dalen
Natuurlijk is het rendement van de varkenshouderij meer dan alleen de varkens- en biggenprijs. De voerprijs is natuurlijk ook een grote kostenpost. Hier lijken geen grote verschuivingen te zijn, maar de oorlog situatie in Oekraïne kan heel snel verandering in de voerprijs veroorzaken. Dus er valt hier dan ook weinig over te voorspellen.
Valt er iets te zeggen over de torenhoge mestkosten? Deze zullen waarschijnlijk door de afname van de varkens en ook door de afname van de rundveestapel toch gaan dalen. Je kunt nu al merken dat mest alweer wat gemakkelijker wordt opgehaald en steevast komt de vraag van de mesttransporteur: ‘Hoeveel mest heb je volgend jaar?’ Dit is voor mij een veelzeggende vraag: al denk ik dat een groepje mesthandelaren de prijs bewust aan het opdrijven is. Let wel, dit zijn mijn woorden.
Gaat de gemiddelde biggenprijs in 2025 net als in 2024 ten opzichte van 2023 met 6 euro naar beneden?
Voor de laatste week van 2024 blijft de biggenprijs op onveranderd. Maar daarna? Gaat de gemiddelde biggenprijs in 2025 net als in 2024 ten opzichte van 2023 met 6 euro naar beneden? Een aantal zaken zijn belangrijk. De dalende varkensprijs is een negatieve invloed. Het aantal biggen in Nederland loopt terug en dat is weer een positieve invloed, maar het aantal slachtvarkens is al teruggelopen en zal nog wat verder dalen. Dat heeft weer een negatieve impact op de biggenprijs. Dan de exportmogelijkheden. Duitsland vraagt nu al minder biggen en dat is in de laatste maanden een slordige 10.000 biggen per week minder. Gelukkig worden deze biggen door Spanje weer extra opgenomen en misschien kun je dit voorlopig wel tegen elkaar wegstrepen.
Als je deze zaken dan op een rij zet, dan kom je tot de conclusie dat de gemiddelde biggenprijs lager zal zijn dan in 2024. Is dit dan verschil van 6 euro net als 2024 ten opzichte van 2023. Misschien zit je met dit bedrag wel redelijk dicht in de buurt; al denk ik zelf wat pessimistischer en kom tussen 6 tot 10 euro uit. Dit komt omdat Duitsland vaak een positieve invloed heeft gehad op de Nederlandse biggenprijs en deze invloed wordt toch een stuk minder. Het blijft natuurlijk een voorspelling, maar door er een uitleg bij te geven, hoop ik dat het wat inzichtelijker wordt hoe ik tot deze slotsom ben gekomen.
Voor 2025 wil ik al mijn lezers en critici een gezond jaar toewensen, veel vreugde bij het werk in de varkensstallen en blijf genieten van al het moois wat er is en blijft.
