Grote problemen met zeugen in groepen
Hij ziet met name zeugenhouders met probleem kampen die met grote stabiele groepen werken. „Je ziet één zeug verwerpen, waarna er een kettingreactie ontstaat van verwerpers binnen de groep. Soms loopt dat op tot 60 procent verwerpers.” Zeker in najaar wanneer de kans op verwerpers groter is, ontstaan er volgens Menting grote problemen op varkensbedrijven.
Heldere verklaring
Na tien jaar met de vraag te hebben rondgelopen wat deze kettingreactie veroorzaakt, heeft hij sinds kort een heldere verklaring. „Als er één zeug in het hok verwerpt, eet de rest van de zeugen de afgestorven vruchtjes op. In deze vruchtjes zitten hoge concentraties van het hormoon prostaglandine. Als een zeug dit in de vroege dracht binnenkrijgt, werpt ze binnen een paar dagen de vruchtvliesjes af.”
Prostaglandine is een werkzaam bestandsdeel in het medicijn Planate. Varkenshouders gebruiken dit rond het werpen om de geboorte kunstmatig op te wekken.
Oplossing voor probleem
Menting scant jaarlijks circa 100.000 zeugen. Hij heeft een simpele oplossing voor varkenshouders die met dit probleem kampen. „Zeugen moet je eerst 4 a 5 weken na het dekken individueel huisvesten. Dat is de beste therapie.”
Een andere oplossing voor varkenshouders die geen voerligboxen meer hebben, is om met dynamische groepen te gaan werken. In een dynamische groep zijn zeugen van verschillende drachtleeftijden gemixt . „Zeugen die de vroege dracht zijn gepasseerd hebben een hoge hormoonspiegel en zijn veelal bestand tegen het binnenkrijgen van deze hoeveelheden prostaglandine.”
Bedrijven failliet
Vanaf 1 januari zijn zeugenhouders verplicht om de zeugen binnen vier dagen na inseminatie in groep te laten lopen. Menting voorspelt grote problemen op bedrijven als deze regelgeving blijft bestaan. Hij hoopt dat de LTO, NVV en bedrijfsleven een krachtig signaal aan de politiek afgeven. „Als de politiek hier aan blijft vasthouden zie ik dit als de doodsteek voor sommige varkenshouders. Nu al gaan sommige bedrijven er failliet aan.”
Verder hoopt hij dat varkenshouders van nu af aan beseffen wat de gevaren van grote stabiele groepen zijn. „Ik zie open dagen van stallen met meer dan 1.000 zeugen waar miljoenen euro's in zijn gestoken en die met grote stabiele groepen gaan werken. Die varkenshouders weten niet wat voor een problemen ze zich op de hals halen.”
Overleg met Dijksma
Begin september hebben NVV en LTO een bestuurlijk overleg gehad met staatssecretaris Sharon Dijksma over de problematiek van het vroege introductiemoment van zeugen in de groep. In dit overleg heeft Dijksma ondanks de bezwaren van de sector te kennen gegeven niet te willen afstappen van deze bovenwettelijke Europese regel en dat de NVWA per 1 januari handhavend gaat optreden.
Na het overleg is een netwerkroep opgericht met als doel het inventariseren en begeleiden van probleembedrijven. Betrokken specialisten bij de netwerkgroep ondersteunen het verhaal van Menting en geven aan dat de zeugen prostaglandine binnenkrijgen door het oraal opnemen van elkaars vruchtvliesjes na verwerpen binnen de eerste weken na inseminatie.
De GD heeft een voorstel opgesteld voor een onderzoek om deze oorzaak aan te tonen.
Tekst: Ruben van Boekel