100 miljoen meer voor Schoutens landbouwtransitie

Minister Schouten ziet de landbouw als een systeem in transitie. Dat bleek vorige week toen ze haar landbouwvisie presenteerde, en nu ook weer uit de begroting die vandaag is gepubliceerd. We moeten toe naar een landbouw die geen negatieve invloed meer heeft op de kwaliteit van lucht, die een minmaal effect heeft op de gezondheid van omwonenden, waar de bodem blijvend gezond wordt gehouden, waar insenctenpopulaties gezond en stabiel zijn en waar dieren diervriendelijk worden gehouden, stelt de begroting. „Dit vraagt om een aantal grote systeemveranderingen die met kleine stappen worden gerealiseerd." Tegelijkertijd hecht de minister belang aan het economisch perspectief van boeren, en wil ze de internationale koppositie van de sector verstevigen.

Prioriteiten

De prioriteiten die het ministerie daarbij stelt, sluiten nauw aan bij de landbouwvisie van de minister. De begroting maakt duidelijk hoe die grote lijnen worden ingevuld. Onder kringlooplandbouw, in de begroting nader gespecificeerd als 'Het zorgvuldig gebruik van hulpbronnen, minimale impact op mens, dier, klimaat, natuur en milieu' valt bijvoorbeeld de 120 miljoen die het kabinet heeft gereserveerd voor de warme sanering van de varkenshouderij.

Een tweede prioriteit is het bevorderen van de positie van boeren in de keten. Hieronder valt het bedrijfsovernamefonds uit het regeerakkoord, dat gevuld is met 75 miljoen euro. Daarnaast wordt jaarlijks 1,3 miljoen euro uitgetrokken voor de Autoriteit Consument en Markt (ACM), die daarmee oneerlijke handelspraktijken kan aanpakken.

Meer waardering

Zorgen dat de consument meer waardering voor zijn voedsel krijgt (en er ook meer geld voor over heeft), de derde prioriteit die wordt uitgelicht, is deels een opgave voor de sector zelf. Voedselveiligheid speelt hier een belangrijke rol, met de fipronilaffaire nog in het achterhoofd. Het ministerie zal de aanbevelingen van de Commissie Sorgdrager uitvoeren, maar die aanbevelingen strekten verder dan enkel het ministerie en de NVWA. Het ministerie wil ook inzetten op kortere, meer transparante, ketens, zodat de consument kan zien waar zijn voedsel vandaan komt, en trekt jaarlijks 20 miljoen euro uit voor een integraal voedselbeleid.

Tenslotte wil het ministerie landbouw en natuur meer verbinden. 'Natuur en landbouw moeten meer met elkaar in balans worden gebracht en meer gebruikmaken van elkaars potentieel' heet het in de begroting.

Budget

Om dat uit te voeren heeft het ministerie 882 miljoen euro tot zijn beschikking. Haal daar de kosten van het ministerie zelf en een 31 miljoen euro die nog niet verdeeld zijn af, en er blijft nog 742 miljoen euro over, die de minister inzet voor de posten agro-, visserij- en voedselketens (623 miljoen) en Natuur en Biodiversiteit (119 miljoen). Dat is bijna honderd miljoen euro meer dan de regering Rutte-II vorig jaar had uitgetrokken voor die posten. Het tekent wellicht het belang dat de huidige regering stelt in de landbouw, en de transitie die de sector volgens het kabinet moet doormaken.