Weer daling fosfaatproductie varkenshouderij
In zijn monitor fosfaat- en stikstofexcretie voor het derde kwartaal schat het CBS dat de varkenshouderij 37,3 miljoen kilo minder fosfaat heeft geproduceerd. Dat is 200.000 kilo minder dan een jaar eerder. De stikstofexcretie daalde ook: van 97,4 naar 96,9 miljoen kilo. Waarschijnlijk is de daling veroorzaakt door een licht krimpende varkensstapel. In 2017 waren er nog 5,63 miljoen vleesvarkens, in het derde kwartaal is dit verminderd naar 5,592 miljoen vleesvarkens. Het aantal zeugen daalde van 933.000 naar 925.000 zeugen. Daartegen steeg het aantal fokvarkens van 220.000 naar 235.000 fokvarkens.
Melkveehouderij
De Nederlandse melkveesector produceert dit jaar 82,4 miljoen kilo fosfaat. Daarmee blijft de sector 2,5 miljoen kilo onder het sectorplafond. In totaal produceert Nederland 166 miljoen kilo fosfaat; dat is ruim onder het plafond van 172,9 miljoen kilo. Nederland blijft ook krap onder het stikstofplafond (502 miljoen kilo productie tegenover een plafond van 504,4 miljoen kilo), maar de sector schiet met een productie van 292,2 miljoen kilo ruim over het sectorplafond van 281,8 miljoen kilo.
Het gat van 2,5 miljoen kilo tussen de geschatte productie en het plafond betekent dat veel fosfaatrechten niet door melkveehouders gebruikt zullen worden. Zeker omdat het aantal uitgegeven rechten hoger ligt dan het plafond; in september berichtte de minister dat er 85,5 miljoen rechten in de markt zijn. Daarmee lijkt er ruimte te zijn voor hulp aan knelgevallen, bijvoorbeeld door het uitgeven van kortlopende rechten of door een herverdeling van rechten. Maar het is onwaarschijnlijk dat de minister zo’n besluit zal nemen.
Reactie Tweede Kamerleden
Onder andere SGP, CDA en de PVV hebben minister Schouten opgeroepen om de ruimte tussen werkelijke productie en het plafond te gebruiken om knelgevallen te helpen, maar zij toonde zich daar niet toe bereid. „Er is geen ruimte om extra rechten of ontheffingen uit te geven aan bedrijven“, vertelde ze, „en ook is er geen ruimte om nu nog wijzigingen in het stelsel door te voeren.“ Daarbij wordt de speelruimte van Nederland om zomaar ee eigen plan te trekken in het fosfaatdossier beperkt doordat er ook andere zaken spelen, gaf ze aan. Als Nederland op het gebied van fosfaatrechten de eigen zin doordrijft, zal het land daarmee goodwill verspelen op andere dossiers zoals de derogatie of de pulskorvisserij.
Barry Madlener (PVV) vindt echter dat de minister hier moet doorpakken. „Gewoon met de vuist op tafel slaan“, zegt hij. „Het is gewoon powerplay in Brussel. We moeten gewoon keihard voor onze belangen opkomen en niet alleen maar vriendelijk vragen of we alsjeblieft een beetje creatief met de regeltjes mogen omgaan.“
