APP problemen? Een gepaste vaccinkeuze helpt om de schade te beperken
Bij de chronische vorm is er chronische hoest, verminderde eetlust en vertraagde groei en in het slachthuis zijn de typische pleuritis letsels zichtbaar. Bij de subklinische vorm is er geen kliniek en zijn er geen letsels zichtbaar in het slachthuis. De dieren zien er gezond uit, maar zijn drager van App kiemen op de tonsillen (amandelen) en kunnen onder invloed van stressfactoren plots ziek worden of App kiemen uitscheiden en andere varkens besmetten. De ernst van de kliniek is afhankelijk van het type App aanwezig op het bedrijf (er bestaan inmiddels 18 serotypes) en van de omgevingsomstandigheden zoals klimaat, stressfactoren, aanwezigheid van co-infecties.
APP controle door vaccinatie
Naast het aanpakken van alle risicofactoren, kan vaccinatie ingezet worden ter preventie van zowel de acute als chronische vorm van de ziekte. Het kan echter niet ingezet worden om App volledig te verwijderen van de tonsillen van dragerdieren. Een bedrijfsspecifieke aanpak is gewenst waarbij vaccinkeuze, vaccinatietijdstip en keuze van de te vaccineren dieren nauwkeurig moet worden geëvalueerd.
Op basis van de samenstelling van de entstof, zijn er drie types vaccins te onderscheiden¹:
- Toxoïd vaccins
App bacteriën produceren gifstoffen die verantwoordelijk zijn voor de letsels in de longen. Toxoïd vaccins bevatten deze toxines (Apx I, II en III toxines). Zij zorgen ervoor dat er antistoffen (antilichamen) tegen de toxines opgewekt worden. Na een App infectie binden deze antistoffen de toxines en voorkomen ze dat er longletsels ontstaan. De antistoffen reageren echter niet met de App bacteriën zelf en App bacteriën kunnen zich nog steeds vermenigvuldigen in de longen. Deze vaccins bieden kruisbescherming tegen de verschillende App serotypes omdat ieder App serotype minstens één van de 3 toxines, aanwezig in het vaccin, produceert. - Bacterin vaccins
Deze bevatten gedode App bacteriën van één of meerdere serotypes. Vaccinatie met dit type entstof zorgt ervoor dat er serotype-specifieke antistoffen tegen de App bacteriën worden geproduceerd. Deze antistoffen binden aan de App bacteriën en verhinderen zo dat de App bacteriën zich nog kunnen vermeerderen en toxines kunnen produceren. Dit zorgt voor een verlaging van de infectiedruk op het bedrijf. - Gemengde vaccins
Deze vaccins zijn een combinatie van de twee bovenvermelde types en bevatten gedode bacteriën van één of meerdere serotypes en toxines. Dit type entstof combineert de werking van toxoïd en bacterin vaccins: de toxines zorgen voor kruisbescherming tegen de verschillende App serotypes en de geïnactiveerde App bacteriën zorgen voor serotype-specifieke binding van de App bacteriën.
Vraag advies aan uw dierenarts over de controle van App op uw bedrijf.
Referentie:
1 Gottschalk M., Prevention of the disease caused by Actinobacillus pleuropneumoniae (App); www.pig333.com, gepubliceerd in de sectie “Practical Experciences in Swine Disease Control”; 10 februari 2017.