‘Het verhaal moet worden verteld’
Greg Cline was één van de sprekers op een bijeenkomst georganiseerd door de Gezondheidsdienst voor Dieren en Boehringer Ingelheim. De tweetal masterclasses betiteld ‘Overwinnen van nieuwe uitdagingen’ over PIA, Salmonella en PED vonden plaats op op 15 oktober in Markelo en op 16 oktober in Venray.
Veel belangstellenden op de bijeenkomst over darmgezondheid waren gekomen om naar de lezing van de Amerikaanse dierenarts Greg Cline te luisteren. „Het verhaal moet worden verteld”, zegt Cline.
Gigantische snelheid
„In mei 2013 kwam een nieuw virus ons land binnen. Het verspreidde zich met een gigantische snelheid over Noord-Amerika in de varkensdichte gebieden van Iowa, Minnesota en North Carolina. Tot op de dag van vandaag weten we nog steeds niet hoe het virus vanuit Azië Amerika is binnengekomen. Onze deur stond echter wagenwijd open. Je zag een plotselinge diarree onder jonge biggen en een snelle verspreiding van PED met een incubatietijd van 22 tot 36 uur.”
„De ziekte is zeer besmettelijk. Op één gram mest kunnen tientallen miljarden viruscellen zitten. De sterfte onder biggen tot tien dagen oud was 100 procent door diarree, braken en uitdroging. De biggen waren doordrenkt met diarree en braaksel. De ziekte kan zich in een mum van tijd openbaren. Het ene moment drink je koffie en je ziet nog niets bij de biggen. Kwam je na de koffie terug dan zag dat de biggen ineens ernstig aan de diarree waren en braakten.” Het ziektebeeld is vooral aanwezig bij jonge biggen, naarmate de dieren ouder worden hebben ze steeds minder last van het virus. Slechts 60 procent van de zeugen vertoont enige symptomen, maar lang niet zo heftig als bij biggen.”
Acht miljoen biggen
„We hielden een onderzoek met gezonde biggen en infecteerden ze met PED”, vertelt de Amerikaanse dierenarts verder. „Binnen 24 uur hadden ze heftige en waterige diarree. Een big braakte. De biggen groeiden niet meer. En dag twee braakten alle biggen en nam de lichaamstemperatuur af. Dag drie hielden de symptomen aan. Een van de biggen had een halve kilo lichaamsgewicht verloren. Binnen tien dagen na de introductie van het virus stierven alle biggen. Er was niets dat wij konden doen. In zes maanden tijd zijn er in Amerika 8 miljoen biggen op 8.100 bedrijven aan PED gestorven.”
„Doordat het virus niet houdt van droge warme omstandigheden, is de uitbraak de laatste maanden sterk verminderd. Op sommige bedrijven zag ik ook dat de ziekte terugkwam, ondanks de aanwezigheid van antistoffen. De duur van de immuniteit lijkt daardoor kort te zijn of het was een andere variant van het PED-virus. In de afgelopen 13 maanden zijn alle zeugenbedrijven in de drie regio’s geïnfecteerd. Hoe het virus zo snel verspreidde, weten we niet. Maar we hebben blijkbaar het virus goed geholpen door slechte biosecurity. PED heeft de zwakke plekken in onze biosecurity blootgelegd.”
Zes Amerikaanse staten hebben geen last van de ziekte gehad, maar die liggen ver buiten de varkenscentra. Het vermoeden bestaat volgens Cline dat de verspreiding ook zo snel kon gebeuren door transport en besmet voer, maar zekerheid daarover bestaat niet. Gedroogd bloedplasma behoort ook tot de mogelijke verspreidingsfactoren. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat het virus zich via kleine stofdeeltje in de lucht kan verplaatsen tot zeker twee kilometers. Cline: „Dit vormt een risico voor bedrijven die dicht bij elkaar staan. Luchtfilters lijken effectief, maar bedrijven zijn op verschillende manieren besmet.”
Geen toegelaten vaccin
Cline waarschuwt dat Nederland zich goed voorbereidt, want het is volgens hem geen kwestie van of het virus komt, maar wanneer. Goede biosecurity is belangrijk en samenwerking tussen iedereen in de sector acht hij essentieel. Een goede diagnose van de ziekte meteen in het begin is daarbij cruciaal. Als maatregel bij besmetting adviseert hij dat er geen nieuwe dieren meer op het bedrijf komen tot 150 dagen na de besmetting en dat alle biggen op tien dagen worden gespeend.
Daarnaast bestaat er de mogelijkheid volgens de Amerikaanse dierenarts om de zeugen opzettelijk te besmetten om immuniteit te realiseren voor de hele veestapel, maar de kans op een ‘re-break’ lijkt aanwezig. „Vaccins worden inmiddels ontwikkeld, maar de werking ervan is niet optimaal en er zijn voorlopig twee vaccins in de VS toegelaten.” Ook moet er volgens Cline een snelle test op de markt komen om de diagnose snel te kunnen stellen.
Moet Nederland de waarschuwing ter harte nemen en zijn we goed voorbereid? Op die vraag gaan een vijftal Nederlandse dierenartsen in. Lees het artikel in de nieuwe Pig Business die donderdag 6 november verschijnt.
