NCM: Nieuwe exportmarkten dierlijke mest nodig
De totale Nederlandse mestproductie (uitgedrukt in kilo's fosfaat) daalde van 175,2 miljoen kg in 2016 naar 169,0 miljoen kg in 2017. De beschikbare plaatsingsruimte voor fosfaat op Nederlandse landbouwpercelen steeg van 134,3 miljoen kg in 2016 tot 135,4 miljoen kg in 2017. Het nationaal fosfaatoverschot daalde daardoor in 2017 naar 47,7 miljoen kg. Deze daling is grotendeels het resultaat van lagere fosforgehaltes in diervoeder in combinatie met lagere dieraantallen. De in 2017 gerealiseerde export en mestverwerking daalde met 1,1 miljoen kg fosfaat tot 55,4 miljoen kg. Voor 47,9 miljoen kg fosfaat werd een mestverwerkingsovereenkomst geregistreerd. Volgens het NCM werd hiermee op nationaal niveau voldaan aan de invulling van de mestverwerkingsplicht.
Meer stikstof
In 2017 nam de stikstofuitscheiding toe. Dit bij een bijna gelijkblijvende plaatsingsruimte voor stikstof uit dierlijke mest in Nederland. Dit resulteerde in een toename van het overschot aan stikstof in dierlijke mest van 45,2 miljoen kg in 2016 naar 50,8 miljoen kg in 2017. De gerealiseerde export en mestverwerking bedroeg 68,2 miljoen kg stikstof. In de periode 2014-2017 bedroeg de jaarlijkse export en verwerking van stikstof steeds meer dan het nationaal overschot.
Minder export
De mestexport daalt. In 2017 daalde de mestexport, uitgedrukt in kg fosfaat, met 1,7 miljoen kg ten opzichte van 2016 tot 40,2 miljoen kilo. Duitsland is, met 20,8 miljoen kilo fosfaat, voor de mestexport nog steeds het belangrijkste land. Naar onze Oosterburen gaat vooral gehygiëniseerde varkensmest, niet-gehygiëniseerde pluimveemest en gehygiëniseerde overige of gemengde mestsoorten. Naar Frankrijk wordt enkel gehygiëniseerde mest geëxporteerd, vooral van varkens en pluimvee. De Belgische exportmarkt bestaat grotendeels uit niet-gehygiëniseerde mest van zowel varkens, rundvee als pluimvee. De exporten van as en mestkorrels bedragen respectievelijk 8,7 miljoen en 6,5 miljoen kilo fosfaat.
Behoefte aan nieuwe afzetmarkten in 2019
De export van fosfaat in dierlijke mest daalde in de eerste drie kwartalen van 2018 met bijna 23 procent sterk ten opzichte van 2017. Deze daling is vooral een gevolg van een verminderde vraag uit Duitsland als gevolg van een verdere aanscherping van het Duitse mestbeleid medio 2017. Daarnaast kampte de Duitse afnemers met minder gunstige uitrijdcondities. De vooruitblik naar 2018 en 2019 geeft aan dat het nationale fosfaatoverschot naar verwachting zal dalen naar 46 miljoen kg fosfaat in 2019. De geprognotiseerde export en mestverwerking lijkt in 2019 net onder de 45 miljoen kg fosfaat uit te komen en daarmee ook onder het niveau van het nationaal fosfaatoverschot te belanden. Volgens het NCM zullen er nieuwe exportmarkten moeten worden gevonden om de export en mestverwerking op gelijk niveau met het nationaal fosfaatoverschot te brengen.
Officiële cijfers
Het NCM heeft de landelijke inventarisatie mestverwerking 2018 uitgevoerd. Dit met als doel inzicht te verkrijgen in marktinformatie en om zicht te krijgen op mogelijke knelpunten en uitdagingen rond de afzet en verwerking van mest. Het NCM werkt daarbij zoveel mogelijk met officiële cijfers van o.a. de RVO.nl, het CBS en de NVWA.
Tekst: Guus Queisen
Opgegroeid op een gemengd agrarisch bedrijf op een typisch Zuid-Limburgse carréboerderij. Na een financieel/economische opleiding en diverse functies sinds 1985 in deeltijd en sinds 1996 fulltime op freelance basis actief in de landbouwjournalistiek. Volg kritisch alle ontwikkelingen die (in-)direct aan de agrarische sector gerelateerd zijn. Bij Agrio werkzaam voor zowel de papieren als de digitale uitgaven van: Stal en Akker, Pigbusiness, Melkvee en Akkerwijzer.
Beeld: Guus Queisen
Bronnen: Nederlands Coördinatiecentrum Mestverwerking, mestverwaarding.nl