Biosecurity verbeteren, maar Hoe dan? – Deel 2 van 3: EXTERNE BIOSECURITY
Biosecurity speelt een fundamentele rol in de varkenssector. Zeer veel verschillende factoren spelen een rol in de insleep en verspreiding van ziekten op het varkensbedrijf. Een beoordeling van de biosecurity-maatregelen op uw bedrijf stelt u in staat de kritieke punten te leren kennen die de biosecurity in uw stallen kunnen vergroten.
In dit tweede deel over het verbeteren van biosecurity op het varkensbedrijf kijken we naar de externe biosecurity. Een aantal onderwerpen worden besproken die kunnen helpen om de externe biosecurity te verbeteren. Deze zijn ook na te lezen in het begeleidende boekje bij de poster.U kunt het boekje hier opvragen.
BEZOEKERSPROTOCOL
Bestaat uit het opstellen van richtlijnen die bepalen hoe en wanneer bezoeken mogen worden uitgevoerd, zowel van het eigen personeel als van buiten het bedrijf. Deze richtlijnen dienen op schrift gesteld te worden en bekend te zijn, zowel bij het personeel van het bedrijf als bij elke persoon die toegang wil verkrijgen tot onze gebouwen.
Logboek
Beschikken over een bezoekerslogboek waarin we de bezoeken van personeel van buiten het bedrijf kunnen registreren en controleren.
Douche
Personen die het bedrijf binnengaan zijn mogelijk belangrijke dragers van ziektekiemen voor onze varkensstapel. Het nemen van een douche alvorens de gebouwen te betreden reduceert het risico van infectie aanzienlijk.
Ontsmetten van het materiaal
Ontsmetten van al het materiaal dat gebruikt wordt op andere bedrijven beperkt de insleep van pathogenen en de verspreiding ervan onder onze dieren.
Kleding / Laarzen
Vóór het betreden van de gebouwen, wordt aanbevolen laarzen en kleding om te wisselen voor bedrijfseigen kleding- en laarzen. Met name de laarzen, vanwege de hoge bacteriële verontreiniging en de mogelijkheid tot verspreiding die zij hebben.
Wachttijd
In het geval er eerder een varkensbedrijf bezocht is, wordt aanbevolen een wachttijd in acht te nemen voordat een ander bedrijf bezocht wordt. Deze maatregel is vooral van belang indien er bedrijven bezocht worden met een hogere sanitaire status dan het bedrijf dat eerder werd bezocht. Vaak wordt 48 uur aangehouden
KADAVERTONNEN
De destructieophaalwagens bezoeken een groot aantal varkensbedrijven en delen transportroutes met alle soorten vrachtwagens, auto’s en landbouwmachines. Door de kadaverton buiten de omtrek van het bedrijf te situeren wordt vermeden dat de ophaalwagen of het personeel ervan het bedrijf moet betreden.
PARKEERPLAATS
Door te beschikken over een parkeerplaats buiten de omheining van het bedrijf, worden zowel voertuigen alsmede personeel van buiten het bedrijf op een veilige afstand gehouden.
OMHEINING
Fysieke barrière die het schone gedeelte van de boerderij afbakent; alles wat zich daarbinnen bevindt, en het vuile gedeelte; alles wat zich daarbuiten bevindt. Deze omheining is met name belangrijk als controlemechanisme voor in het wild levende dieren en werkt als afschrikmiddel bij de aankomst van vrachtwagens of mensen bij onze gebouwen.
SANITAIRE SLUIS
Goot met ontsmettingsmiddelen die nodig zijn voor het reinigen van alle voertuigen die op het bedrijf komen. De reiniging, ontsmetting en het vullen van de sanitaire sluis moeten vastgelegd worden in een protocol, waarin eveneens de rotatie van de producten bepaald wordt.
VOERBULKWAGEN
Voorkomen dat deze binnen de omheinde omtrek van het bedrijf komt is een biosecurity-maatregel die de mogelijke insleep van nieuwe ziekteverwekkers vermindert.
MESTVRACHTWAGEN
Het ophalen van mest moet buiten het door de omheining begrensde gebied plaatsvinden.
VRACHTWAGEN VOOR LADEN EN LOSSEN
Laat de dierentransportwagen het bedrijf niet binnengaan, vooral niet als deze dieren van meerdere bedrijven ophaalt.
DESINFECTIEPOORT
Poort om ontsmettingsmiddelen te sproeien op alle voertuigen voordat zij toegang krijgen tot het bedrijf. Er dient een protocol voor onderhoud te zijn en een adequate rotatie van ontsmettingsmiddelen om een grotere doeltreffendheid van de ontsmetting te waarborgen.
IN HET WILD LEVENDE DIEREN
Oncontroleerbare bron van pathogenen die specifiek van belang zijn voor varkens, met name op extensieve bedrijven waar het contact tussen dieren in het wild en productievarkens veel waarschijnlijker is dan in intensieve productiesystemen. Dit is nu zeker van belang ivm de dreiging van Afrikaanse varkenspest
GENETISCH MATERIAAL
Quarantaine
Gebouw waar dieren gehuisvest worden voordat zij overgebracht worden naar de productiegebouwen. Het doel van de quarantaine is tweeledig: enerzijds kan het bestaan van eventuele ziekten bij deze dieren aangetoond worden en anderzijds werkt het als een "gewenningsperiode". Dit is het moment waarop verschillende diergeneeskundige handelingen, zoals vaccinatie en ontworming uitgevoerd worden, met als doel de dieren te immuniseren alvorens zij in contact komen met de reeds op het bedrijf aanwezige dieren.
Vervanging
Het kennen van de herkomst en de sanitaire status van gelten voor vervanging van de zeugenstapel is essentieel om een adaptatieprogramma en een afdoende quarantaineperiode in te stellen voor een passende aanvoer van dieren op onze bedrijven.
Sperma:
Via sperma kunnen mogelijk ziektekiemen worden aangevoerd. Het is belangrijk om de gezondheidsstatus van het bedrijf van herkomst te kennen.
NABURIGE VARKENSBEDRIJVEN
Met het bestaan van naburige varkensbedrijven dient rekening gehouden te worden, niet alleen in het geval van via de lucht overdraagbare ziekten, maar ook bij ziekten waar vectoren, zoals muizen, vliegen en vogels een belangrijke rol spelen.
Afstand
Hoe groter de afstand tussen de bedrijven, hoe lager de kans op transmissie van ziektekiemen tussen beide. Een minimale afstand van 1 km tussen varkensbedrijven wordt als een geschikte afstand beschouwd.
Bekendheid sanitaire status
Contact en een goede relatie onderhouden met buren die veehouder zijn geeft ons enerzijds de mogelijkheid biosecurity-maatregelen in te stellen en anderzijds verbetert het ons vermogen om te reageren op elke mogelijke ziekte uitbraak.
TOEGANGSBEHEER
Houd de toegangspoorten tot het bedrijf gesloten, zowel voor personen als voor voertuigen. Op deze manier kan elk nieuw bezoek gecontroleerd worden voordat toegang tot de gebouwen verleend wordt.
KLEEDRUIMTE
De kleedruimte dient in tweeën gedeeld te worden. Aan de ene kant de vuile zone waar personeel en bezoekers kleding en schoeisel achterlaten die zij buiten het bedrijf dragen. In de schone zone zijn schone laarzen en kleding van het eigen bedrijf beschikbaar. Het is raadzaam een douche als overgangszone te laten dienen om mogelijke ziektekiemen die deze personen met zich meedragen te elimineren.
Het eerste deel over Biosecurity verbeteren kunt u hier nalezen.
Tekst: Herman Prüst