Veelgestelde vragen over PED
Klik hier om de veelgestelde vragen te downloaden (PDF).
Wat is PED?
PED (Porcine Epidemische Diarree) is een virusziekte bij varkens die diarree veroorzaakt door aantasting van het slijmvlies van de dunne darm. PED is een zogenaamde “bedrijfsgebonden aandoening” en het betreft dus géén meldingsplichtige aandoening. Op dit moment werken alle betrokken organisaties nauw en zeer goed samen – ieder vanuit zijn eigen aandachtsveld – om verdere verspreiding tegen te gaan; zowel verspreiding binnen dit bedrijf en verspreiding naar buiten. Lees meer over PED op de website van de GD.
Is PED gevaarlijk voor de mens?
Nee, het virus is niet schadelijk voor de mens en heeft geen gevolgen voor de veiligheid van vlees.
Kan PED andere dieren dan varkens infecteren?
Nee, PED kan alleen varkens infecteren.
Hoe worden varkens besmet?
Varkens worden besmet door de opname via de bek van materiaal dat besmet is met het virus. Heel vaak betreft het dan besmette mest. 1 gram mest is voldoende om meerdere varkens te besmetten. Direct contact met besmette varkens kan ook tot besmetting leiden.
Hoe vindt verspreiding van virus plaats?
PED is een zeer besmettelijk virus en worden gemakkelijk verspreid via varkens, (varkens)transport-middelen, mensen, mest, stof, ongedierte, eigenlijk via alle dingen waaraan ook maar een heel klein beetje mest kan zitten.
Wat zijn de ziekteverschijnselen van PED?
De variant die in Europa en in Nederland is aangetroffen veroorzaakt vooral diarree. Van de agressieve Amerikaanse variant van PED (die ook in Oekraïne is aangetroffen) weten we dat die gepaard kan gaan met braken, diarree en sterfte van 30% tot 100% bij zuigende biggen tot een leeftijd van 14 dagen. Meer informatie is op de website van de GD te vinden.
Hoe kan een infectie met PED worden vastgesteld?
In geval van diarree kunnen bij sectie de typische beschadigingen van het darmslijmvlies worden bevestigd. Virusonderzoek in mestmonsters is mogelijk evenals onderzoek op afweerstoffen in het bloed. Overleg bij verschijnselen die op PED lijken altijd met uw dierenarts.
Hoe kan ik PED behandelen?
Er is geen specifieke behandeling mogelijk aangezien het virusinfecties betreft. Het geven van extra water, eventueel met electrolyten, kan uitdrogen van varkens, als gevolg van diarree, gedeeltelijk voorkomen. Er zijn in de Verenigde Staten inmiddels enkele vaccins voorlopig toegelaten die bescherming bieden tegen PED, maar deze zijn in Europa nog niet beschikbaar (januari 2015).
Waar moet je scherp op zijn/welke maatregelen kun je treffen om PED buiten de poorten van je bedrijf te houden?
In feite alle maatregelen die voorkomen dat besmette varkens of varkensmest het bedrijf binnenkomen. Omdat PED- virus zeer besmettelijk is en een hele kleine hoeveelheid mest al genoeg is voor een infektie, betekent dit dat, naast de voor de hand liggende zaken als schone vrachtwagens en bezoekers, zelfs de vliegen- en ongediertebestrijding perfect in orde moet zijn en deze het bedrijf niet in kunnen. Ga naar de uitgebreide adviezen van de GD.
Kan ik bedrijfsmatige bezoekers op mijn bedrijf toelaten?
Ja, dat kan, maar onder strikte hygiënemaatregelen, ook wat voertuigen, kleding en materialen betreft. Ga naar de uitgebreide adviezen van de GD.
Kan ik nog deelnemen aan bijeenkomsten van varkenshouders?
Ja, mits u gedoucht bent en schone kleding aan hebt en bij terugkomst voordat u de varkens bezoekt weer doucht en schone bedrijfskleding aantrekt.
Hoe verloopt de communicatie bij PED-gevallen?
Het eerste wat we als GD doen is altijd eerst de betrokken dierenarts, betrokken veehouder en begeleidingscommissie monitoring (waarin zowel de sector (LTO, NVV, KNMvD) als de overheid (EZ, NVWA) zitting hebben) en de stuurgroep PED (waarin de diverse vertegenwoordigers van de sector (LTO, NVV, KNMvD, CPD, NeVeDi, COV, Vee & Logistiek Nederland) zitting hebben) informeren om met hen de te nemen maatregelen door te spreken. Daarna worden de bevindingen via onze website gepubliceerd. Overigens deelt GD nooit informatie met derden die herleidbaar is naar individuele bedrijven, alleen aan de bedrijfseigen dierenarts.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Tekst: Gezondheidsdienst voor Dieren