Stoppers en toenemende vraag positief voor resultaten varkenshouderij
De financiële positie van veel varkensbedrijven is in 2018 aanzienlijk verslechterd. De rekening-courantpositie van varkensbedrijven stond sterk onder druk. Het rekening-courant-saldo daalde vrijwel elke maand, om in december door de nul-grens te zakken. Hoofdoorzaak zijn de lage opbrengstprijzen. Vooral zeugenbedrijven hadden het financieel erg moeilijk. De biggenprijs lag 30 procent onder die van 2017. De prijzen van vleesvarkens waren gemiddeld 12 procent lager dan in 2017. Een toegenomen aanbod op de Europese vleesmarkt met een achterblijvende vraag en een stijging van de voerkosten met zes procent, vormden de belangrijkste oorzaken van de slechtere financiële resultaten.
Zeugenhouders
Zeugenbedrijven worden geconfronteerd met een lage of negatieve kaspositie door de gedaalde opbrengsten van biggen en hogere voerkosten. Door de grote productieomvang van zeugenbedrijven en het feit dat inkomensschommelingen niet gecompenseerd kunnen worden, fluctueren de bedragen hier sterker dan op vleesvarkensbedrijven. Vleesvarkensbedrijven hadden het voordeel dat zij de lagere opbrengsten deels via lagere biggenprijzen konden compenseren. Het gemiddelde rekening-courant-saldo op zeugenbedrijven ligt duidelijk lager dan voor de gehele groep varkensbedrijven. In 2018 daalde op zeugenbedrijven het saldo op de rekening-courant met 65.000 euro tot bijna 28.000 euro negatief. Dat liquiditeitstekort moet op de één of andere manier worden opgevangen om acute betalingsproblemen te voorkomen. Daarvoor hebben bedrijven in het afgelopen jaar meer kredieten of leningen opgenomen en minder afgelost dan in 2017. Om de oplopende tekorten te dekken, werd bovendien meer geld van de spaarrekening naar de rekening-courant overgeboekt.
Vleesvarkens
Over geheel 2018 daalde de kaspositie van vleesvarkensbedrijven. Al was deze daling minder sterk dan die van zeugenbedrijven en vond deze plaats via een veel wisselender patroon. De neergang deed zich vooral voor in het tweede kwartaal. Over geheel 2018 halveerde de gemiddelde rekening-courantpositie naar een krappe 13 duizend euro. Dankzij goedkopere biggen hadden vleesvarkenshouders lagere uitgaven. Hierdoor konden ze een deel van de gedaalde opbrengsten opvangen. Hoge mestafzetkosten in het voorjaar hadden echter ook grote invloed. Als gevolg van hogere prijzen van biggen en van voer bleeft het traditionele herstel in het tweede halfjaar grotendeels uit. Sinds oktober bleef de vleesprijs stabiel. Een geluk was dat de traditionele prijsdaling rond de kerstdagen in 2018 uit bleef.
Herstel
Voor dit jaar verwacht ABN-Amro een herstel van de resultaten in de zeugenhouderij. Dit als gevolg van een toenemende vraag naar biggen in Europa. De opbrengsten gaan waarschijnlijk richting het langjarig gemiddelde. Deze positieve vooruitzichten kunnen echter snel weer omslaan, waarschuwt de bank. Daarbij wijst ze naar het risico van Afrikaanse varkenspest (AVP), die zorgt voor aanhoudende onzekerheid in de sector. Ook de Brexit en de handelsbelemmeringen tussen de VS en China kunnen een negatieve invloed hebben op de resultaten. De AVP die in China woekert, kan daar mogelijk zorgen voor extra afzetmogelijkheden van varkensvlees en zo een boost geven aan de Europese varkensprijzen. Dit jaar zullen veel Nederlandse varkenshouders stoppen, verwacht de bank. Ook in Duitsland zullen relatief veel kleine zeugenhouders er de brui aan geven. De bank vindt het nog lastig in te schatten welke invloed deze teruggang zal hebben op de varkenscyclus. Wel is het duidelijk dat deze krimp een gunstig effect zal hebben op de overvolle mestmarkt.