Kritiek op studie naar wereldwijde afname insecten neemt toe
Dagblad NRC noemt de studie in de rubriek NRC Checkt ‘ongefundeerd’. „Insectenaantallen in Europa en de VS nemen inderdaad af, maar er is te weinig informatie om te spreken van een wereldwijde trend. Ook is het afnamepercentage onduidelijk”, concludeert NRC op basis van de feitencheck.
Niet onbevooroordeeld
Ook de Vlaamse krant De Standaard heeft kritiek op de publicatie, waarin met name naar de intensieve landbouw werd gewezen als schuldige voor de afname van insecten. „ De auteurs zochten specifiek naar artikelen die de woorden decline/declining (afname/afnemend) bevatten. In die zin zijn ze niet onbevooroordeeld”, aldus de krant.
De Vlaamse boerenorganisatie Algemeen Boerensyndicaat (ABS), plaatst meer dan één kritische noot. Er zijn volgens ABS wel degelijk ook onderzoeken die een stabiele of stijgende insectenpopulatie aantonen, maar ze werden niet meegenomen in de literatuurstudie van de universiteit van Sydney (Australië).
Statistieken aantoonbaar fout
Hoogleraar Statistiek van Rijksuniversiteit Groningen, Casper Albers, stelt in NRC dat de onderzoekers hebben gekeken naar 73 artikelen, waarvan 60 uit Europa en de VS. „Voor de rest van de wereld – en die is nogal groot – zijn maar 13 studies bekeken - te weinig om conclusies te trekken voor Afrika en Azië.”
Bovendien klopt volgens Albers de toetsingsprocedure niet die is gebruikt om de afnamepercentages te bepalen. „De conclusies kunnen dus niet zo getrokken worden, want de gerapporteerde statistieken zijn aantoonbaar fout.”
Selectiecriteria fout
Ook met de selectiecriteria van de geanalyseerde studies lijkt wat mis, zegt ecoloog Olivier Honnay van de Katholieke Universiteit Leuven op vice.com. „Om een overzichtsstudie te maken, halen wetenschappers eerst alle relevante studies uit een grote database. Dat doen ze op basis van zoektermen, en vervolgens gaan ze kijken of de opgeduikelde artikelen voldoende kwaliteit hebben. Deze onderzoekers zijn gaan zoeken naar studies die de termen ‘insects’ en ‘decline’, oftewel afname, bevatten. „Daarmee introduceer je een zekere vooringenomenheid. Studies met een stabiel of stijgend insectenbestand vallen zo buiten de boot.”
De Nederlandse akkerbouwer Michiel van Andel stelt: „De studies in China en Australië keken alleen naar honingbijen die door mensen worden gehouden. Dat is alsof je de veehouderij in Nederland gaat inkrimpen, om over tien jaar te concluderen dat het slecht gaat met de inheemse zoogdieren. Het wel en wee van gehouden honingbijen zegt weinig over hun wilde familieleden. Als je deze twee studies wegstreept uit de analyse, wordt het wel erg leeg buiten Europa en Noord-Amerika.”
LTO Nederland en andere belangenbehartigers in Nederland hebben niet gereageerd op de omstreden studie
