EHBO-tips tegen staartbijten en agressief gedrag
Het zijn overigens niet alleen de intacte staarten waarbij staartbijten optreedt; ook aan de gecoupeerde staarten wordt er regelmatig gebeten. Oorzaak voor dit gedrag van varkens zijn verschillende stressfactoren. Door het wegnemen van een aantal stressfactoren kan het gedrag positief worden beïnvloed.
Ten eerste moeten zowel het ‘aangevreten’ varken als het staartbijtende varken worden geïdentificeerd en uit de groep worden verwijderd. Een varken dat eenmaal op een staart bijt, zal dat vaker doen en een varken dat een aangevreten staart heeft, zal andere varkens eerder in de verleiding brengen om ook aan zijn staart te bijten. Die varkens gaan vervolgens ook weer aan andere staarten bijten.
Om te voorkomen dat een varken aan de staart bijt, heeft het varken afleiding nodig in de vorm van activiteiten aangeboden aan de dieren. De boer sproeit bijvoorbeeld de hokken en droogt de varkens vervolgens met steenmeel. Het wassen verwijdert vuil en bloed uit het bijtproces en het steenmeel zorgt bovendien voor een veranderde omgeving.
Grote groepen en frisse lucht
Om het dierenwelzijn en gedrag van varkens te verbeteren, kan de varkenshouder een aantal maatregelen nemen. Grote groepen blijken een positief effect op staartbijten te hebben. De ruimte per dier is hetzelfde als in de kleine groepen, maar elk varken heeft meer ruimte om vrij te bewegen en kan een ander varken ontvluchten. Frisse lucht en goed stalklimaat zorgen dat het varken zich beter voelt en minder stress heeft, waardoor staartbijten vermindert.
Comfort en afleiding
De stalvloer heeft ook invloed op staartbijten. Varkens houden van comfort en op een niet te harde maar droge en schone (kunststof) vloer zullen ze rustiger liggen en bewegen. Varkens zijn nieuwsgierig en altijd opzoek naar afleiding. Door het strooien of geven van stro in korven of bijvoorbeeld het strooien van zonnebloemzaadschillen of andere voor het varkens eetbare lekkernijen, wordt hun gedrag positief beïnvloed. Varkens houden ook van hout, vooral als de schors er nog aan zit. Dit zorgt ook voor een goede afleiding.
Water en spelen
Varkens zijn dorstige dieren en te weinig drinkpunten kunnen bijdragen aan een agressief gedrag. Zorg daarom voor voldoende drinkpunten. Een varkensdouche in de stal kan niet alleen gebruikt worden om af te koelen, maar ook om te spelen. Varkens schijnen dit erg leuk te vinden. Daarnaast zijn er ook al ondiepe varkensbadkuipen om in te baden, rondwentelen of spelen.
Licht en voer
Ook een goede verlichting helpt tegen staartbijten. Varkens zien niet goed in het donker en dat zorgt voor stress en schrikreacties in een slecht verlichte stal. Bovendien zien ze een dominante hokgenoot minder snel in het donker en hebben dan geen kans weg te lopen. Bij voldoende licht (aanpassing n.a.v. reacties - red.) is de stress minder en ook het agressieve gedrag. Het advies en wet (aanpassing n.a.v. reacties - red.) luidt minimaal 40 lux.
Voor het varken is vreten belangrijk. Goed, smakelijk en voldoende voer zorgen dat het varken tevreden en minder gestrest is. Daarbij bevordert goed voer de darmgezondheid. Ook dat heeft weer een direct effect op gedrag en staartbijten.
