Schouten geeft STAF gelijk: geen bewijs dat mest barst van de chemicaliën
Een maand geleden publiceerde Trouw het artikel ‘Mest barst van de chemicaliën' en dat is slecht nieuws voor de weidevogels’. Het artikel was gebaseerd op het rapport ‘Een onderzoek naar mogelijke relaties tussen de afname van weidevogels en de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen op veehouderijen’ van Jelmer Buijs en Margriet Samwel-Mantingh. Stichting Agrifacts concludeerde dat het rapport statistisch niet onderbouwd konden worden.
Opzet studie rammelt
De Tweede Kamer vroeg minister Schouten vervolgens om haar reactie op het rapport en op de reactie van STAF. Schouten heeft daarom toxicologen en weidevogel-experts van de WUR gevraagd naar de beide documenten te kijken.
Deze experts concluderen dat er geen causaal verband is aangetoond tussen de werkzame stoffen in krachtvoer en de afname van weidevogels. De relatie tussen gemeten concentraties van bestrijdingsmiddelen in krachtvoer en in mest is niet duidelijk aanwezig. De metingen waren een momentopname in 2018, terwijl de populatie weidevogels al langere tijd afneemt.
Ook vinden zij dat de opzet van de studie rammelt. Er zijn geen concentraties gemeten in verse mest, er zijn nauwelijks statistische analyses uitgevoerd en de betrouwbaarheid van de methode waarmee bestrijdingsmiddelen in mest zijn gemeten, is onduidelijk.
Desondanks legt het rapport een route van gewasbeschermingsmiddelen bloot - via krachtvoer en mest op de akker - die tot nu toe onderbelicht was in het toelatingsbeleid van die middelen. De normen die op krachtvoer en ander veevoer van toepassing zijn houden geen rekening met deze route. Samwel-Mantingh en Buijs hebben in het krachtvoer actieve stoffen aangetroffen die in Europa niet zijn toegelaten als gewasbeschermingsmiddel.
WUR-experts geven STAF gelijk
STAF trok eerder al de conclusie dat het onderzoek niet correct was. De stichting zei dat de gemeten residugehalten in het krachtvoer vele malen lager waren dan de Europese MRL-waarden en dat vanwege het geringe aantal metingen (20) en de grote spreiding in uitkomsten geen statistisch verband aan te tonen was tussen de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen in het krachtvoer en het aantal kevers in de mest.
Bovendien kun je niet alle gewasbeschermingsmiddelen op één hoop gooien, zoals Buijs en Samwel-Mantingh hebben gedaan. De WUR-experts geven STAF op al deze punten gelijk.
Signalerende werking
„WUR constateert dat het rapport van Buijs en Samwel-Mantingh een signalerende werking heeft, maar methodisch niet goed is onderbouwd om een causaal verband te kunnen leggen tussen pesticiden in mest en de afname van weidevogels“, laat Schouten dan ook weten aan de Tweede Kamer.
Ze kondigt aan dat het Ctgb een wetenschappelijke analyse zal maken van het rapport om te kijken of de gevonden waarden risico’s kunnen opleveren, en of bestaande toelatingen moeten worden aangepast.
