Hele Kamer verontwaardigd over dierenterroristen - behalve PvdD
Kamerlid Jaco Geurts (CDA) had het initiatief genomen om tijdens het wekelijkse vragenuurtje de gebeurtenissen in Boxtel (NB) aan de kaak te stellen. Hij wilde van de minister weten waarom het zo lang geduurd had voordat de politie had ingegrepen, waarom de meeste actievoerders niet waren gearresteerd, en wat de minister nu ging doen. Hij verwoordde de vragen van veel Kamerleden, zo bleek. „Hoe kan het nu dat zij zomaar worden vrijgelaten, terwijl de blokkeerfriezen allemaal zijn opgepakt?”, vroeg PVV-er Gideon Markuszower.
William Moorlag (PvdA) zei dat hij zich goed kon voorstellen dat boeren woedend waren, nu de politie zo lang had gewacht met ingrijpen. Madeleine van Toorenburg (CDA) stelde dat boeren nu voelen dat de rechtsstaat niet voor hen is. „Als activisten zo zacht worden aangepakt, komen er natuurlijk meer acties”, voorspelde ze.
Zaak nog niet afgedaan
Minister Grapperhaus legde uit dat de zaak voorlopig nog niet is afgedaan. Een groep van 76 actievoerders is opgepakt. Van de rest zijn de namen genoteerd, zodat Justitie ze kan vervolgen. „Maar dat is aan het Openbaar Ministerie, als minister ga ik niet over individuele zaken”, verklaarde hij. Hij verdedigde de aanpak van de politie. „Hun eerste prioriteit was om te de-escalereren.” Met 150 actievoerders in de stal, van wie niet bekend was wat ze van plan waren, wilde de politie vooral schade aan de stal en aan de dieren voorkomen.
Het plan was om de actievoerders zover te krijgen dat ze vrijwillig de stal zouden verlaten. Toen dat om 18.00 uur nog niet gelukt was, is de ME erbij gekomen, die tenslotte om 22.30 uur de actievoerders uit de stal heeft verwijderd. Daarbij wilde de politie niet al te veel geweld gebruiken, legde de minister uit, om te voorkomen dat filmpjes zouden worden gemaakt waarmee de actievoerders zich als slachtoffer konden presenteren.
Nieuw hoofdstuk
„Is dit een nieuw hoofdstuk in de bedreiging van boeren?”, vroeg GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet? „Is dit wat boeren nu kunnen verwachten, na de eerdere inbraken in stallen en de dreigmailtjes?” Grapperhaus erkende dat hij een toename zag van activisme 'dat over de grenzen van de rechtsstaat heengaat'. Hij heeft verschillende keren met boerenorganisaties overlegd over het probleem en is bezig om hierop beleid te ontwikkelen. Deze zaak brengt het in een stroomversnelling. De minister wil met de inlichtingendiensten kijken wat bekend is en zal daarna de Tweede Kamer informeren over wat er verder gaat gebeuren. „Binnen drie weken krijgt u een brief.”
Eigenrichting
Als laatste Kamerlid nam Esther Ouwehand het woord. Een paar maanden geleden had ze inbraken van dieractivisten nog goedgepraat. Nu nam ze kort afstand, stellend dat de PvdD altijd tegen geweld is. Maar zij had een belangrijker punt: zou de Boxtelse varkenshouder ook door Justitie worden aangepakt? Volgens Ouwehand hadden de camerabeelden van de activisten duidelijk gemaakt dat de boer de wet had overtreden. „Eigenrichting keur ik altijd af”, antwoordde Grapperhaus afgemeten. „Als iemand vermoedens heeft van onrechtmatigheden of wetsovertredingen, dient hij naar de politie te stappen, niet in te breken en het recht in eigen hand te nemen.” Hij kreeg luide bijval uit de Kamer - behalve van één partij.