Intensieve sectoren krijgen geen eenvoudige opstap naar kringlooplandbouw
Ecoregelingen zijn een nieuw instrument in het GLB en komen naast, en gedeeltelijk in plaats van, de hectaretoeslag uit het GLB. Boeren die aan deze regelingen meedoen kunnen zo extra toeslagen krijgen als ze hun bedrijf duurzamer maken. Het Rli beveelt aan om vooral deze regelingen in te zetten om de slag naar een kringlooplandbouw te maken. Al beschikbare subsidies zijn er vooral voor de voorlopers die willen experimenteren, stelt dat advies, maar die bereiken de grote massa niet. Om die bedrijven ook meer richting kringlooplandbouw te bewegen, zijn juist de ecoregelingen goed geschikt. Probleem: die regelingen zijn gebaseerd op de hectaretoeslag, en dus enkel voor grondgebonden sectoren. De intensieve sectoren zullen daar geen gebruik van kunnen maken. Krijn Poppe, raadslid van Rli, legt uit waarom niet.
Het budget voor het GLB gaat waarschijnlijk omlaag. Daarmee wordt het budget dat in Nederland beschikbaar is voor pijler I ook minder, vooral omdat u voorstelt geld over te hevelen om pijler II minstens op peil te houden. En het geld dat overblijft wil de minister vooral naar de grondgebonden sectoren laten gaan. Blijft op die manier niet erg weinig geld over voor ecoregelingen in de intensieve sectoren?
„Die sectoren kregen toch al niet zoveel, omdat het om een hectaretoeslag ging. En dat blijft ook zo in de ecoregelingen. Het is wel een argument om meer geld over te hevelen naar pijler II, omdat er in de intensieve sectoren toch wel issues zijn. En via pijler II kun je daar iets aan doen, via innovatie of investeringssteun bijvoorbeeld.”
Maar dus niet via marktconcepten zoals in pijler I. Die ecoregelingen waren bedoeld om op een relatief eenvoudige manier bij te dragen aan duurzaamheid, zonder meteen nieuwe investeringen te moeten doen. Voor de intensieve sectoren moet zoiets toch ook mogelijk zijn?
„Dat zou je inderdaad willen, maar de Europese Commissie staat dat niet toe. De ecoregelingen zitten in de hectaretoeslag.
Je hebt natuurlijk concepten in de intensieve sectoren - Beter Leven of Heidehoeve varkens bijvoorbeeld - maar die kunnen niet aanhaken op de ecoregelingen. Misschien dat iemand daar nog iets slims op verzint, maar wij hebben dat nog niet kunnen ontdekken in de systematiek van het GLB. Dat is inderdaad een onevenwichtigheid in het systeem tussen sectoren, omdat het landbouwbeleid nu eenmaal uit de grondgebondenheid komt. 'All animals are equal, but some are more equal than others'.”
U had kunnen adviseren om in pijler II een alternatief voor de ecoregelingen in te richten, maar dat heeft u niet gedaan.
„Daar hebben we eerlijk gezegd niet over nagedacht. Dat gaan we nog eens doen.”
Tekst: Wim van Gruisen
Zoon van een Zuid-Limburgse pluimveehouder met eigen slachterij, geschoold als econoom. Sinds 2011 in dienst van Agrio, waar hij artikelen schrijft voor de regio- en vakbladen en de Agrio-websites. Zijn focus lag aanvankelijk op landbouweconomie, tegenwoordig vooral op de Haagse en Brusselse politiek.
Beeld: Raad voor Leefomgeving, Infrastructuur