De schadelijke effecten van PIA: onderschat 't niet!

De darmflora van varkens beschermen, vaak wordt onderschat hoe belangrijk dit is. Bijna alle bedrijven in Nederland zijn besmet met Ileitis (Lawsonia intracellularis), beter bekend onder de naam PIA. Een PIA-infectie richt enorme schade aan de darmwand, met als gevolg dat voeropname verslechtert en andere ziektes waaronder Salmonella meer kans krijgen. “Daar kun je als varkenshouder eenvoudig wat tegen doen”, aldus Rutger Jansen, specialist op het gebied van darmgezondheid en varkensdierenarts bij Boehringer Ingelheim.

Acute vs. chronische PIA

“Als varkens opeens dood neervallen in de stal, dan is er paniek in de tent. Wat is hier &%^#$ aan de hand?! Wanneer de warmere dagen aanbreken, steekt acute PIA vaker de kop op en dat is altijd heel erg vervelend. De GD waarschuwde hier onlangs ook al voor [1], in lijn met onze ervaringen" vertelt Jansen.

Acute PIA is erg frustrerend, maar chronische PIA is eigenlijk nog erger.
Rutger Jansen

“Wanneer de groei 20, 30 per dag gram terugloopt, dan valt dat misschien niet meteen op. Maar wanneer de voederconversie met 0,1% terugloopt – en daar zit je vaak wel op bij chronische PIA – dan lopen de kosten al snel op naar hele euro’s per varken. De varkensprijzen zijn momenteel goed, hét moment om het maximale rendement er uit te halen, niet om euro’s te laten liggen.” stelt Jansen.

Vleesvarken smurfenpap smurfensmurrie enterisol ileitis PIA vaccineren brijvoer — Vleesvarkens aan de smurfenpap Beeld: Boehringer Ingelheim

Kosten PIA-uitbraak

Door geen of onvoldoende aandacht te geven aan de schade die PIA onder de varkens aanricht, laat een varkensbedrijf geld liggen. Hoeveel? De afgelopen jaren zijn verschillende studies gedaan naar de kosten van een uitbraak van PIA bij een varkensbedrijf. “Je zit al gauw op zo’n € 4,26 per afgeleverd varken. Bij een bedrijf met 2000 plaatsen gaat het dan al snel om zo'n €25.5K per jaar. Bij een zware PIA-uitbraak kan dat bedrag nog een stuk verder oplopen” rekent Jansen voor [2].

Bescherm varkens tegen PIA

“Voorkomen is beter dan genezen, zeker bij PIA. Ik zie zo vaak in de praktijk dat preventie werkt. De enige bewezen methode om varkens effectief te beschermen tegen PIA is nog altijd vaccineren. Dat kan op meerdere, eenvoudige manieren, bijvoorbeeld via drinkwater of brijvoer. Dé oplossing tegen PIA.” legt Jansen uit.

Anno 2019 wordt zo’n 15% van de varkens in Nederland tegen PIA gevaccineerd [3]. In bijvoorbeeld de VS ligt dat een stuk hoger, ondanks het feit dat de Amerikaanse varkenshouderij een stuk hogere antibiotica gebruik kent dan in Nederland. In Europa is één vaccin tegen PIA op de markt. Vraag uw dierenarts om advies.

Geraadpleegde bronnen:

[1] Geudeke, Infectieuze maagdarmaandoeningen bij varkens. GD Veterinair, april 2019, p 3

[2] Groei: bijsluiter Enterisol Ilieitis, Boehringer Ingelheim

[3] Vaccinatiegraad o.b.v. cijfers Vetindex en aantal varkens in Nederland

Tekst: Elisa van Velzen, Rutger Jansen, Martijn Steenaert

Beeld: Boehringer Ingelheim Animal Health Netherlands B.V.

Bronnen: Zakboek Varkens 2018, GD Veterinair april 2019, Bijsluiter Enterisol Ileitis Boehringer Ingelheim, Vetindex