Marktgerichte varkensvleesconcepten voor supermarkten in opkomst
Tot nu toe gaat het om een beperkt aantal varkenshouders, waarbij de regie van de keten nog in handen is van een of enkele varkenshouders. Er zijn vaak maar enkele varkenshouders per varkensvleesconcept. Naast bekende aspecten als voeding, genetica en smaak, is er ook aandacht voor dierenwelzijn en duurzaamheid en de daarmee gepaard gaande borging en certificering.
Voorbeelden in Nederland zijn Livar, Friberne, Heyde Hoeve en Hamletz en in België Duroc d’Olives, Glorius, Brasvar, Bien Acquis, Belgasconne, The Duke of Berkshire en Slagersvarkens. De concepten staan in groot contrast met de grote 1 ster Beter Leven programma’s in Nederland, zoals die van Vion, Van Rooi, Westfort en Meat Friends, die allen de supermarkten Albert Heijn, Jumbo, Super Unie, Lidl en Aldi beleveren en de nieuwe standaard voor Nederlands varkensvlees hebben gezet.
Hoofdzakelijk de kleine pioniers
Connecting Agri & Food ziet wel een nieuwe ontwikkeling in de sector waarbij de grote marktconcepten voor varkensvlees in Nederland zich met name richten op de retail en minder op de slagers en horeca. Van oudsher zijn varkensvleesconcepten juist vaak gericht op slagerijen, restaurants en grossiers. De grotere marktpartijen voor varkens lijken echter nog niet klaar voor differentiatie. Het zijn hoofdzakelijk de kleine pioniers die hier wel een markt in zien en zich hier op richten. De nadruk ligt dan op een onderscheidende smaak en het ‘verhaal achter het product’. In België loopt de ontwikkeling van varkensvleesconcepten al langer en is het aantal concepten groter dan in Nederland. Hier zijn ook voerfabrikanten als Danis en retailorganisaties zoals Delhaize en Colruyt met eigen varkensvleesconcepten op de markt gekomen.
Borging duurzaamheid
Bij het vers vlees assortiment zijn er circa twintig initiatieven die bijna allemaal ook vleeswaren produceren. Friberne, Heyde Hoeve en Slagervarken leveren weinig tot niets aan vleeswaren. Het belang en de noodzaak van vierkantverwaarding lijkt toe te nemen als de kostprijs van het product hoger wordt. In België is er minder aandacht voor dierenwelzijn dan in Nederland. In de varkensvleesconcepten in Nederland is de aandacht voor duurzaamheid en de aantoonbaarheid en borging daarvan ook beter uitgewerkt dan in België. In Nederland vindt borging en certificering plaats met keurmerken op gebied van welzijn, regionaal, duurzaamheid, gezondheid, milieu, CO2-emissie, groene stroom en kringloop.
Onderscheidende smaak
Een bepaald ras of kruising wordt gekozen voor het realiseren van een onderscheidende smaak. Het Duroc ras wordt het meest gebruikt voor extra intramusculair vet, malsheid en sappigheid. Ook de rassen Belgasconne en Berkshire worden om deze redenen gebruikt. In een enkel geval wordt de Pietrain-beer gebruikt, maar dan juist voor zijn zeer weinig vet. Dan zijn er nog enkele concepten die zelf of samen met een fokkerijorganisatie voor een bepaald ras of kruising kiezen, met speciale aandacht voor smaak en vleeskwaliteit.
Tekst: Reinout Burgers
Al bijna 25 jaar volg en schrijf ik als journalist onder meer over de varkenshouderij en pluimveehouderij. Twee uiterst boeiende en dynamische sectoren met veel gepassioneerde ondernemers.
Beeld: Hamletz
Bronnen: Connecting Agri, Food