Column: We lossen het op
Tjeerd de Groot van D66 (ex NZO-directeur) geeft liever de varkens of de kippen de schuld, vegetariërs geven liever de veeteelt de schuld en ontwikkelingshulpverleners geven graag de grootschalige, kapitalistische landbouw de schuld.
Ondanks deze eenzijdige conclusies over oorzaak en gevolg denk ik toch dat we niet te veel in de verdediging moeten. Er is namelijk best wat te verbeteren in de landbouw en ik vind dat iedere sector zijn bijdrage kan leveren aan het verbeteren van onze wereld. Als de luchtvaart, de industrie, de bouw en het transport hun best doen, doen wij het ook.
We kunnen afspraken maken met de overheid over de dingen die wij oplossen want we hebben een oplossing! Zolang mensen accepteren dat we dieren houden voor voedselproductie hebben we verbeterpotentieel. Een paar voorbeelden uit de praktijk van mijn eigen bedrijf Fransen Gerrits:
Voerconversie
De voerconversie van een goed vleesvarken ligt al onder de 2,5. Met voortschrijdend inzicht in houderij, fokkerij en voeding kan dat lager. Kunnen we onder de 2? Ongeveer de helft van dat voer bestaat uit bijproducten. Met andere woorden, een varken loopt bijna 1 op 1 wat betreft het omzetten van (voor het varken geteeld) veevoer in groei. Goed voor CO2-footprint, mestproductie, waterverbruik en grondbeslag.
Met een paar familiebedrijven zijn we een stal aan het ontwikkelen die nauwelijks stikstof uitstoot. Door betrekkelijk eenvoudige aanpassingen in de stal voorkomen we de vorming van ammoniak. Daardoor is niet alleen het stalklimaat beter maar ook de uitstoot minder. Dat meten we real time met sensoren. De investeringen in de stal worden terugverdiend door beter klimaat en dus betere omstandigheden voor mens en dier.
In de hierboven genoemde stal verwerken we mest op bedrijfsniveau. Schoon water en waardevolle mestproducten zijn het resultaat. Ook met grootschalige mestverwerking zijn er reeds voorbeelden van het verwaarden van mest. Een afvalstof (en kostenpost) wordt een waardevol product en we hebben minder land nodig.
Antibiotica
Qua diergezondheid en antibioticumgebruik hebben we de laatste 10 jaar al grote stappen gezet. De laatste stappen zijn het moeilijkst maar niet onmogelijk. Schaalvergroting (door markt of overheid gestimuleerd) leidt tot stabielere relaties in de keten en dus minder wisselende contacten. In combinatie met steeds betere bedrijfsvoering wordt diergezondheid beter.
Hoewel dierwelzijn subjectief is, zijn daar ook nog stappen te maken die er toe doen. Minder ingrepen in dieren (castreren, couperen) is voor iedereen prettiger. Een combinatie van bovenstaande ontwikkelingen en gerichte acties om bijvoorbeeld staarten te behouden is een basis voor succes.
Bovenstaande willen we graag delen met onze klanten (de consument). Uiteraard delen we via de (social) media hoe goed we het doen maar we moeten dat ook onderbouwen met feiten en data. Data-uitwisseling in de keten middels blockchain geeft een snel en betrouwbaar inzicht. De klant kan precies zijn hoe “zijn” varken is behandeld en wat de CO2 foorprint is. Veel kans date die lager is dan die van de vegaburger die ernaast ligt in het schap. Een bijkomend voordeel van deze data-uitwisseling is een betere samenwerking in de keten en sturen op feiten in plaats van gevoel. Dat leidt uiteindelijk ook weer tot bijvoorbeeld scherpere voerconversie en een hogere gezondheid.
Oproep
Alle hierboven genoemde oplossingen zijn zeer realistisch of reeds een feit. Het is een kwestie van tijd om zaken verder aan te scherpen en uit te rollen. De markt doet zijn werk want hier is gewoon geld mee te verdienen. Daarom een oproep aan onze regering: geef ons de tijd en ruimte deze oplossingen te implementeren. Nu rigoureus ingrijpen in de veehouderij is asociaal en funest voor onze economie. En het ergste van allemaal: het geeft niet het gewenste resultaat! Dat zullen de boeren op 1 oktober ook wel duidelijk maken. Ik hoop op een massale en nette demonstratie.
Succes allemaal.