35 procent varkensbedrijven voldoet aan alle eisen hokverrijking

Het gaat om inspecties die zijn uitgevoerd vanaf begin dit jaar tot en met augustus. In deze periode zijn 124 diverse typen bedrijven met varkens gecontroleerd op het welzijn met specifieke aandacht voor hokverrijking. Op 44 bedrijven voldeed de hokverrijking aan alle negen eigenschappen, op 80 bedrijven voldeed de hokverrijking nog niet aan alle negen eigenschappen. De negen eigenschappen van goede hokverrijking zijn: veilig, eetbaar, kauwbaar, wroetbaar, afbreekbaar, vernieuwend, bereikbaar, beschikbaar en schoon.

De eigenschappen bereikbaar, veilig en schoon waren over het algemeen in orde, meldt de NVWA. Vaak was het hokverrijkingsmateriaal echter niet wroetbaar, eetbaar of vernieuwend. Het ontbrak eraan dat de varkens kunnen wroeten in het materiaal (wroetbaar) en dat het materiaal opgegeten kan worden, een smaak of geur heeft en bij voorkeur enige voedingswaarde (eetbaar). Vernieuwend betekent dat het materiaal langdurig interessant blijft als het minimaal wekelijks wordt ververst, aangevuld of vervangen door andere materialen.

Daarnaast was het hokverrijkingsmateriaal niet altijd afbreekbaar, beschikbaar en kauwbaar. De varkens moeten het materiaal kunnen verplaatsen of de structuur of vorm ervan kunnen veranderen (afbreekbaar). Beschikbaar houdt in dat alle dieren gelijktijdig over het materiaal moeten kunnen beschikken en kauwbaar betekent dat de varkens op het materiaal kunnen kauwen of erin bijten.

Waarschuwend optreden

Begin 2019 had de NVWA al aangekondigd tijdens haar inspecties op varkensbedrijven aandacht te gaan besteden aan deze negen eigenschappen van hokverrijkingsmateriaal. Europese regels schrijven voor dat varkens permanent moeten kunnen beschikken over voldoende materiaal om te onderzoeken en mee te spelen.

Vanaf juni is er waarschuwend opgetreden wanneer het hokverrijkingsmateriaal niet aan alle negen eigenschappen voldeed en vanaf september wordt er ook handhavend opgetreden. In de gevallen waar het hokverrijkingsmateriaal tijdens inspecties al niet voldeed aan de handhavingslijn die tot 2019 werd gehanteerd, is hiervoor het hele jaar al handhavend opgetreden.

Nestmateriaal zeugen

De inspecteurs van de NVWA hebben ook extra aandacht voor het nestmateriaal bij zeugen en gelten. Europese wetgeving schrijft voor dat deze dieren in de laatste week voor het werpen over voldoende en adequaat nestmateriaal moeten beschikken, tenzij de houder kan aantonen dat dit niet mogelijk is met het op het bedrijf gebruikte mengmestsysteem.

Uit de gesprekken met varkenshouders over hokverrijkingsmateriaal kwam volgens de NVWA naar voren dat verstrekking van goed materiaal een aantal voordelen heeft. Zo waren varkens rustiger bij binnenkomst van de houder in de afdeling en komen ze nieuwsgierig naar de houder toe. Dit maakt controle van de dieren makkelijker. Een varkenshouder gaf aan te kunnen sturen op de locatie waar de dieren mesten, door bijvoorbeeld op de dichte vloer hokverrijking aan te bieden. Tenslotte werd aangegeven dat opfokgelten beter socialiseren door het verstrekken van luzerne en dat het verstrekken van nestmateriaal (een jute doek) helpt bij het afbiggen.

Download hier de eerste inspectieresultaten hokverrijking 2019