'Flexibiliteit in Natura 2000 onvoldoende gebruikt'
De Europese Commissie sorteert voor op een zogenaamde ‘fitness check’, een herijking van de Vogel- en Habitatrichtlijnen. Nicola Notaro, de spreker van vrijdag en hoofd van DG Envi, het ‘ministerie van milieu’ van de Europese Commissie, leidt deze fitness check-operatie. Bij een vooronderzoek bleek dat de implementatie van de richtlijnen, en dan vooral het gebrek aan flexibiliteit daarvan, door veel landen als een probleem wordt ervaren.
7 jaar
Maar Notaro stelt dat de landen onvoldoende gebruik maken van de flexibiliteit die de richtlijnen nu al bieden. De Commissie wil volgens hem zeker wel kijken of er meer flexibiliteit nodig is, maar het hele proces om de regels eerst op Europees niveau, en dan in de verschillende lidstaten te veranderen, neemt veel tijd en geld in beslag.
Het kan zomaar zeven jaar of meer duren, voordat de gewenste verandering tot in nationale wetgeving is doorgevoerd. Notaro vroeg zich af of dat het waard is als de huidige mogelijkheden om de richtlijnen flexibel toe te passen niet volledig worden gebruikt.
Jurisprudentie
Andere deelnemers aan de discussie vonden dat Notaro het te eenvoudig voorstelde. Michelle Dekker van Havenbedrijf Rotterdam wierp tegen dat de richtlijnen weliswaar flexibel zijn, maar ook op veel manieren te interpreteren. Zij verzocht de Commissie om voorbeelden en uitleg te geven bij de richtlijnen. „In Nederland bestaat veel jurisprudentie rondom de richtlijnen; als die duidelijk waren, zou dat allemaal niet nodig zijn”, artumenteerde ze.
Advocaat Luuk Boerema was het daar niet mee eens. „In Nederland hebben we de richtlijnen heel erg strikt geïmplementeerd”, meende hij, “we hebben alles toerekenbaar gemaakt. En op die manier hebben we de flexibiliteit in de richtlijnen verloren.
Significante effecten
Daar ging Herman Snijders van het Ministerie van EZ weer tegenin. „De richtlijnen vragen om optreden bij significante effecten”, bracht hij in herinnering, „en als je dat op te abstract niveau definieert kun je niet bepalen wanneer een effect significant is.” Hij riep de Commissie op om een werkbare definitie te geven van ‘significante effecten’.
Notaro was blij met de commentaren. „Om de fitness check te laten slagen moeten we dit soort ervaringen met de huidige wetten horen”, vertelde hij. En, na de discussie over de implementatie van Natura 2000 in ons land te hebben gehoord: „Nu we in Europa de Vogel- en Habitatrichtlijnen aan een fitness check onderwerpen, kan Nederland misschien een check uitvoeren op hun implementatie daarvan.”