'Varkenshouders moeten kiezen voor kracht van het collectief'
Dat zegt Eric Douma, vicevoorzitter van de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV). Het tijdperk van het individueel opereren van varkenshouders gaat plaatsmaken voor een collectieve benadering, volgens Douma. „De sector staat nu aan de vooravond van het collectief.”
Systeemwijziging
Er is volgens Douma een systeemwijziging nodig om de weg naar een vitale toekomst open te houden. Voor die wijziging van het systeem (productie, afzet, vermarkting) is één varkensgeluid nodig. Eén varkensgeluid stelt de sector in staat om zelf de regie te nemen.
Zo kan een springplank worden gevormd naar sterke afzetketens, die een ‘potje kunnen breken’ op de Nederlandse, West-Europese en de wereldmarkt.
Varkenscyclus verstoord
Douma stelt dat de gebruikelijke varkenscyclus is verstoord door de wet van Murphy. Hij geeft een schets van externe grillen op de markt en bijzondere omstandigheden, waar goed ondernemerschap niet tegen op kan:
- Het wegvallen van de Russische Markt voor varkensvlees (20 procent minder afzet op deze aantrekkelijke markt);
- Verminderde consumptie van varkensvlees in de Europese Unie;
- De verplichte groepshuisvesting van zeugen heeft geleid tot schaalvergroting en toename van het aanbod in de EU;
- De verhoogde kosten van mestafzet in Nederland door een overvolle mestmarkt;
- Een aanhoudend ongelijk Europees speelveld voor de Nederlandse varkenshouders door hoge overheidskosten (onder meer keuringskosten) met nadelig effect op kostprijs.
„Bij elkaar opgeteld hebben deze ingrediënten er voor gezorgd dat de varkensprijzen totaal door de bodem zijn gezakt met een vrije val van de inkomens van varkenshouders”, concludeert de POV-vicevoorzitter. „De varkenshouders mogen niet langer het sluitstuk blijven van de keten en de maatschappij”, zegt hij.
Heldere afspraken nodig
Daarom zijn heldere afspraken maken met de overheid, financiële sector, ketenpartners en de periferie belangrijk. „Onze kostprijs moet omlaag en opbrengstverhoging via eerlijke verdienmodellen moet nu eindelijk een feit worden. Een sector die in het kringloop denken van de Nederlanders niet meer is weg te denken”, vertelt Douma.
Veel hardwerkende gezinnen hebben hun vermogen zien verdampen als sneeuw voor de zon, stelt hij vast. „Een flink aantal collega’s heeft het besluit moeten nemen om te stoppen met hun bedrijf. Ook zij zijn toppers en verdienen alle steun in het oppakken van hun verdere leven zonder varkensbedrijf waar ze alles voor hebben gegeven.”
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Tekst: POV
Beeld: LTO Nederland