‘Regels dierenwelzijn varkenshouderij bevatten veel open normen’
Stichting Varkens in Nood (ViN) wil toezichthouders betere handvatten bieden om handhavend te kunnen optreden tegen varkenshouders, die niet voldoen aan de dierenwelzijnsnormen. Een voorbeeld van een open norm is dat varkens permanent moeten beschikken over 'voldoende materiaal om te onderzoeken en mee te spelen’. Maar wat is ‘voldoende’? vraagt ViN zich af. Ook wordt vermeld dat het materiaal kan bestaan uit hooi, stro ‘of ander geschikt materiaal’. Dit roept de vraag op: wat is ‘ander geschikt materiaal’?
Handhavingsprotocol
Volgens ViN biedt deze onduidelijkheid veehouders onvoldoende houvast om te innoveren en toezichthouders om te handhaven. Voor ViN reden om in het voorjaar van 2018 de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research (WUR) te vragen een wetenschappelijk onderzoek op te pakken en een concept-handhavingsprotocol op te stellen.
De WUR heeft hieraan invulling gegeven en presenteerde een concept-handhavingsprotocol. De NVWA gebruikte dit bij het opstellen van de definitieve versie. Sinds juni 2019 hanteren de inspecteurs dit bij inspecties of de hokken voldoende en veilig verrijkt zijn. De hokverrijking moet eetbaar, kauwbaar, wroetbaar en afbreekbaar zijn. Verder controleren de inspecteurs of de wijze van toedienen voldoet aan de volgende criteria: schoon, bereikbaar, interessant en beschikbaar. De maatregelen voor hokverrijking zijn akkoord als zij voldoen aan deze criteria.
Adviezen
Naar aanleiding van het onderzoek adviseert WUR aan varkenshouders, controleurs van private kwaliteitssystemen en aan de NVWA om het Handhavingsprotocol Hokverrijking ook te gebruiken bij het opstellen van risicobeoordelingen die noodzakelijk zijn om het routinematig couperen van staarten overbodig te maken.
Varkenshouders krijgen bovendien het advies om in hun stallen camera’s op te hangen om zo abnormaal gedrag van varkens beter te kunnen monitoren. De minister van LNV krijgt van de WUR het advies om verdere invulling te geven aan de open normen binnen het Besluit houders van dieren. Dit ter bevordering van de noodzaak tot innovatie bij varkenshouders en de mogelijkheden tot handhaven door de NVWA.
Daarnaast adviseert de WUR om de problematiek ten aanzien van het handhaven van ‘open normen’ mee te nemen bij de evaluatie van de Wet Dieren.