Recombinante PRRS-stam in Denemarken: geen reden voor zorg in Nederland
Sinds enkele weken circuleren er berichten over een recombinante (DNA waarin een stukje vreemd DNA is ingelast) PRRS-stam die klinische verschijnselen veroorzaakt in Denemarken. Deze stam zou zijn ontstaan uit twee verschillende PRRS-vaccinvirussen.
Het genetisch materiaal van het PRRS-virus (een RNA-virus) verandert constant een beetje, waardoor de eigenschappen van het virus kunnen veranderen. Daarnaast kunnen verschillende virussen, als ze gelijktijdig in het dier aanwezig zijn, samengaan en zo een recombinante stam vormen. Dit recombineren van PRRS virussen is een bekend verschijnsel, zowel veldvirussen, als veld- en vaccinvirussen en verschillende vaccinvirussen onderling kunnen recombineren. Eerder onderzoek van GD heeft aangetoond dat ook in Nederland verschillende recombinante PRRS-virusstammen voorkomen.
PRRS-status in Denemarken en Nederland
Doordat PRRS veel voorkomt in de Nederlandse varkenshouderij, en er op veel bedrijven tegen het virus wordt gevaccineerd, is de Nederlandse situatie niet te vergelijken met de situatie in Denemarken. In Denemarken zijn er meerdere 'PRRS-vrije' bedrijven, waar de dieren niet tegen het virus gevaccineerd worden. Hierdoor hebben de dieren geen antistoffen tegen het virus en ontstaan er meestal ergere klinische verschijnselen (bijvoorbeeld verwerpers, vroeggeboortes en luchtwegklachten) als PRRS een bedrijf binnenkomt.
Doordat veel varkens in Nederland wel antistoffen tegen PRRS hebben, en dus beter beschermd zijn, is er vooralsnog geen reden tot extra bezorgdheid, stelt de GD. „Uiteraard blijft het wel belangrijk om de PRRS-status van het bedrijf te monitoren. Dat kan met verschillende methodes en onderzoeken. Als er PRRS wordt aangetoond, is het mogelijk om met genetisch onderzoek vast te stellen wat voor virus het is. GD adviseert varkenshouders te overleggen met de dierenarts welke monsters zij het beste kunnen verzamelen, en welke onderzoeken er aangevraagd kunnen worden. Voor vragen kunnen varkenshouders bellen met de Veekijker Varken, via 0900 - 710 00 00.
Aantonen van het virus
Als het virus wordt aangetoond, kan met behulp van sequentie-analyse worden vastgesteld of het om een veld- of vaccinvirus gaat. Daarnaast kan, als regelmatig onderzoek gedaan wordt en er een PRRS-database van het bedrijf wordt opgebouwd, bepaald worden of het gevonden virus al langer op het bedrijf aanwezig is, of dat een nieuw PRRS-virus is binnengekomen.
Dit levert aanknopingspunten voor de aanpak op: bij een 'oude bekende' zal de interne biosecurity verbeterd moeten worden, bij een 'nieuwe introductie' is het zaak de externe biosecurity te verbeteren.
Op 'PRRS-vrije' bedrijven in Nederland is het, zoals altijd, belangrijk om insleep van het virus te voorkomen. Insleep via sperma, zoals in Denemarken, kan voorkomen worden door het onderzoeken van sperma.