Humaan afvalwater grotere bron resistente bacteriën dan mest

„Om antibioticaresistentie te kunnen bestrijden is kennis over het ontstaan, het vóórkomen en verspreiding in mensen en dieren, maar ook in het milieu essentieel”, schrijft minister Bruins in de Tweede Kamerbrief, die hij mede namens de minister van LNV verstuurde. „Er is behoefte aan kennis over hoe resten van antibiotica en resistente bacteriën zich in het milieu gedragen, hoe de verspreiding hiervan plaatsvindt en wat hiervan de gevolgen zijn voor de volksgezondheid.”

Blootstellingsroutes

Het RIVM heeft volgens Bruins onderzocht hoeveel resistente bacteriën via afvalwater in het Nederlandse oppervlaktewater terechtkomen. „Ook werd toen aangegeven dat mensen aan resistente bacteriën in het milieu kunnen worden blootgesteld, bijvoorbeeld als zij in contact komen met water waarop gezuiverd afvalwater wordt geloosd.” Omdat het nog onduidelijk was hoe groot de bijdrage van deze blootstelling was ten opzichte van andere blootstellingsroutes, en wat de gevolgen daarvan voor de volksgezondheid zijn, werd toen aanvullend onderzoek aanbevolen.

Riool en zwemwater

Het RIVM heeft onderzocht of zwemmen in open water een verhoogd risico geeft op dragerschap van ESBL-producerende E. coli (ESBL-EC), maar concludeert dat deelname aan één zwemevenement niet tot een hogere ESBL-EC dragerschap leidt. Ook zijn de aanwezigheid en concentraties van CPE onderzocht in rioolwater van de stad Utrecht. In het onderzoek vastgesteld dat er binnen één stad meerdere CPE-dragers zijn in verschillende wijken.

Dierlijke mest

Naast oppervlaktewater en riool heeft het RIVM ook mest onderzocht. Met dit onderzoek laat het RIVM zien dat de totale hoeveelheid antibioticumresistente bacteriën, die vanuit dierlijke mest op de bodem belandt, ongeveer hetzelfde is als de hoeveelheid die vanuit menselijke ontlasting via afvalwater in ons oppervlaktewater terecht komt. Vanuit dierlijke mest en bodem belandt slechts een deel van de resistente bacteriën in oppervlaktewater. Het RIVM concludeert dan ook dat afvalwater van mensen een grotere bron van resistente bacteriën in het oppervlaktewater is dan mest.

Download hier het RIVM onderzoek over antibioticaresistentie in mest