Sensoren meten gezondheid vleesvarken

De Koninklijke Universiteit van Leuven heeft samen met het Belgische Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) samen een waarschuwingssysteem ontwikkeld. „In groter wordende varkensbedrijven is de gewone visuele controle van individuele varkens een uitdaging. Via deze automatische monitoring komen problemen al na één dag aan het licht, wat goed is voor de gezondheid en het welzijn van de dieren. Gezonde varkens produceren beter en sneller en hebben minder medicijnen en zorg nodig, en dat zijn factoren waar ook de consument gevoelig voor is”, zegt Jarissa Maselyne, onderzoekster aan de KU Leuven en ILVO tegen de Belgische nieuwssite Vilt.be.

Eet- en drinkgedrag
Er is gekozen voor een eenvoudig sensorsysteem: voederbakken en drinksystemen worden uitgerust met een Hoog Frequent (HF) Radio-Frequentie-Identificatie en elk varken krijgt een passieve RFID-transponder met een uniek nummer aan zijn oor. Het eet- en drinkgedrag van elk varken is op die manier dag in dag uit te volgen. Uit de registraties van de RFID-transponders aan de voederbak of drinknippel kan nu nauwkeurig het aantal, de duur en het tijdstip van de eet- en drinkbeurten worden afgeleid. Ook het effectieve waterverbruik kan geschat worden op basis van het RFID-systeem aan de drinknippels.

Het systeem steunt op de relatie tussen opkomende productiviteits-, gezondheids- en welzijnsproblemen enerzijds en meetbare veranderingen in het dagelijks eet- en drinkpatroon van het varken anderzijds. Afwijkend eet- en drinkgedrag werd gedetecteerd door waarschuwingssystemen. Het sterkste van de vier geteste waarschuwingssystemen heeft een sensitiviteit van 66 procent. Dat betekent dus dat twee op de drie problemen werden gedetecteerd en dat twee op de drie attenties juist waren. Ernstige problemen zoals zware kreupelheid of koorts werden gemiddeld na 1,1 dag opgemerkt.

Investeringskosten per varken
De nauwkeurige kostprijs van het monitoringssysteem is nog niet bepaald, maar het is wel al duidelijk dat het technisch haalbaar is in een varkensstal. De investeringskost per varken zal vooral sterk afhangen van de grootte van de groepen. Huisvesting in kleine groepen is duurder, want elke voederbak moet apart voorzien worden van een sensor.

Om te gaan berekenen hoeveel voordeel qua tijdsbesteding, vermindering in antibioticaverbruik, onkosten en efficiëntie het systeem precies zou hebben op een praktijkbedrijf, is nog vervolgonderzoek nodig. Ook moet nog onderzocht worden hoe de precisie en gevoeligheid van het systeem nog verder verhoogd kunnen worden.