Nederlandse kostprijspositie verslechterd
Uit de nieuwste cijfers van InterPIG over 2014 bedragen de Nederlandse productiekosten voor varkensvlees 1,62 euro per kilogram geslacht gewicht. In de kostprijsvergelijking tussen de belangrijkste varkenslanden komen omringende landen als Duitsland en Denemarken uit op een kostprijs van respectievelijk 1,60 en 1,51 euro. Econoom varkensproductie Robert Hoste van LEI Wageningen UR moet concluderen dat Nederland voorbij is gestreefd door andere landen. „Ongeveer 10 jaar geleden hadden we met Denemarken en Frankrijk nog het kostprijsleiderschap van Europa, maar we zijn teruggezakt naar de subtop van Europa.”
Hoge maatschappelijke kosten
Hoste maakte de cijfers bekend op de LEI-cursus ‘Geld verdienen met varkensproductie’ die onlangs in Hotel de Wageningsche Berg in Wageningen werd georganiseerd. Hoste wijt de hogere Nederlandse kostprijs hoofdzakelijk aan de hoge maatschappelijke kosten. Hij doelt op de kosten voor mestafzet, ammoniakwetgeving en dierwelzijnseisen. „Voor Nederlandse varkenshouders bedragen deze kosten 19 cent per afgeleverde kilogram geslacht gewicht. Ons land heeft daarmee de hoogste kosten voor maatschappelijk eisen van Europa.” Belangrijke concurrenten als Duitsland en Denemarken zijn hier allebei 7 cent per afgeleverde kilogram geslacht gewicht aan kwijt. Naast de hogere maatschappelijke kosten blijft volgens Hoste de ontwikkeling van de Nederlandse dierproductiviteit achter in vergelijking met veel andere landen.
De varkenseconoom heeft de ontwikkeling van de Nederlandse kostprijs over de periode 2008 tot en met 2014 afgezet tegen die van de belangrijkste Europese varkenslanden: Denemarken, Duitsland, Frankijk en Spanje. Nederland blijkt in 2014 ook voorbijgestreefd te zijn door Duitsland en heeft daardoor hoogste kostprijs van deze vijf landen. Spanje heeft met 1,46 euro per kilogram geslacht gewicht de laagste kostprijs.
Niet verder achterop
Robert Hoste verwacht dat in de andere belangrijke Europese varkenslanden de kostprijs de komende jaren ook verder zal oplopen. „De Nederlandse varkenshouder heeft de afgelopen jaren grote investeringen gedaan om aan de dierenwelzijnseisen en ammoniakwetgeving te voldoen. Andere landen worden de komende jaren met verhoogde dierenwelzijnseisen geconfronteerd.”
Hoewel hij niet verwacht dat Nederland nog verder achterop raakt, is zijn verwachting ook niet dat Nederland de achterstand goed zal maken. „We blijven te maken hebben met hoge mestafzetkosten en vooral de technische resultaten in de vleesvarkenshouderij blijven achter.”
De econoom zegt dat een Europese concurrerende kostprijs noodzakelijk is om als exportland bestaansrecht te behouden. Hij noemt Zweden als doemscenario. „Zweden heeft met alle varkens in het stro de hoogste dierwelzijnseisen van Europa. Ze prijzen zichzelf hiermee uit de markt, want na Italië hebben ze de hoogste kostprijs van Europa. Bij een gesloten markt is dat geen probleem, maar je ziet nu dat buitenlands varkensvlees in Zweden de binnenlandse productie wegdrukt.”
Lees donderdag 3 maart in het vakblad Pig Business het hele verhaal over hoe het komt dat Nederland is voorbijgestreefd in Europa en de oorzaken van de huidige varkenscrisis.
Tekst: Ruben van Boekel
Beeld: InterPIG, LEI Wageningen UR