'Fokkerij moet meer openheid geven'
De Raad voor Dierenaangelegenheden stelt dit in de geactualiseerde nota ‘Fokkerij en Voortplantingstechnieken’ die deze week aan staatssecretaris van Dam is aangeboden.
De Raad is onafhankelijk, bestaat uit zo’n 40 wetenschappers en adviseert het ministerie gevraagd en ongevraagd over zaken op het gebied van dierenwelzijn en diergezondheid voor zowel landbouw- als hobby- en gezelschapsdieren.
‘Consumenten nauwelijks bewust’
Consumenten zijn zich volgens de raad nauwelijks bewust van wat er in de fokkerij in de productiediersector gebeurt. Het is bovendien de vraag of zij zich bewust zijn van de actieve rol die zij kunnen spelen in het beïnvloeden van de veehouderijsector (door producten wel of juist niet te kopen) en in hoeverre zij deze rol op zich willen nemen. Actie- en dierenwelzijnsgroepen als vertegenwoordigers van burgers en consumenten nemen deze rol nu grotendeels over.
De Raad constateert dat in de pluimvee- en varkenssector, en in mindere mate in de melkveesector de huidige fokkerij in handen is van grote, internationaal opererende organisaties, veelal bedrijven. De invloed die daarop vanuit Nederland uitgeoefend kan worden is daardoor beperkt.
Ethische vragen
Er is wel een vrijwillige, internationale code voor de fokkerij (Code EFABAR) die door een groot aantal fokkerijorganisaties ingevoerd en onderschreven wordt. Informatie uit gecertificeerde bedrijven is echter niet openbaar. Daarmee is voor de buitenwereld niet duidelijk hoe bedrijven zaken als dierenwelzijn en diergezondheid meenemen in hun afwegingen bij fokbeslissingen.
Nieuwe technieken zoals gene-editing (gericht veranderen van DNA) roepen ethische vragen op waarover de komende jaren breed gediscussieerd zal worden zoals in de afgelopen jaren bij het klonen. Volgens de Raad moeten fokkers zich bij die discussie actief opstellen richting maatschappij.
Het gaat dan om vragen wat het belang en noodzaak zijn van fokprogramma’s, welke technieken er gebruikt zullen worden (en mogelijke alternatieven), mogelijke risico’s voor de volks- en diergezondheid maar ook een aanvaardbare oplossing voor overtollige, uitgeselecteerde dieren die bij fokkerij horen.
Tekst: Lauk Bouhuijzen
Beeld: Susan Rexwinkel