Schouten trekt 275 miljoen euro extra uit voor sanering varkenshouderij
Voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (Srv) was al 180 miljoen euro beschikbaar. Omdat er meer varkenshouders (502) zich hebben ingetekend voor deze regeling dan waarvoor geld beschikbaar was, is het budget omhooggeschroefd. Er was gerekend op 300 varkenshouders. De vele intekeningen hebben inmiddels geleid tot vertraging van uitvoering van de regeling. RVO heeft meer tijd nodig. Uit alle inschrijvingen blijkt dat 80 procent van de varkenshouders voldoet aan de voorwaarden. De meesten (400) komen uit de regio Zuid, de rest (100) uit Oost.
De stikstofreductie van de eerste en tweede verhoging van de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen is door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) geraamd op 8,5 mol/ha/jaar in 2030. Daarvan is in de stikstofbrief van 13 november 2019 2,8 mol/ha/jaar toegezegd ten behoeve van vergunningverlening voor woningbouw en MIRT-projecten in 2020.
Regie extern salderen bij provincies
Uit de Kamerbrief blijkt verder dat provincies de regie in handen krijgen bij extern salderen. Zo moet een initiatiefnemer (zowel publiek als privaat) bij extern salderen zich vooraf melden bij de provincie over een voorgenomen aankoop. Provincies kunnen volgens de minister zo op transparante wijze een aankoop afwegen in het licht van de gebiedsgerichte aanpak. Provincies krijgen ook de ruimte om in het kader van de gebiedsgerichte aanpak een vergunningaanvraag met extern salderen eventueel toe te kennen of af te wijzen.
Sloop of herbestemming
Om ongewenste effecten zoals leegstand te voorkomen, wil Schouten bijvoorbeeld sloop of herbestemming als voorwaarde voor extern salderen stellen. De minister wil hiermee, net als de provincies, ook het speculatief opkopen van stikstofruimte voorkomen. „Daartoe is in de provinciale beleidsregels opgenomen dat een directe samenhang dient te bestaan tussen het intrekken van de vergunning van de saldogever en de vergunningaanvraag van de saldo-ontvanger. Bovendien is in de provinciale beleidsregels, de saldo-ontvanger gebonden aan een realisatietermijn van drie jaar."
Vrijvallende stikstofruimte
Schouten vindt het belangrijk om vrijvallende stikstofruimte, die ontstaat omdat bij extern salderen niet alle ruimte benut zal worden door de saldo-ontvanger, zo efficiënt mogelijk in te zetten. Zij werkt de mogelijkheid uit om vrijvallende ruimte bij extern salderen ook in te zetten voor het legaal houden van de meldingen. Ook werkt de minister aan een structureel systeem om deze vrijvallende stikstofruimte op hexagoon-niveau efficiënt in te zetten, bijvoorbeeld via een depositiebank die voor alle sectoren, waaronder de landbouw, beschikbaar is.
Maandelijks evalueren
Provincies en nationale overheid gaan maandelijks de effecten van extern salderen onderling bespreken en waar nodig bijsturen, waarbij wordt gekeken in welke mate de ongewenste effecten zich voordoen en bezien hoe extern salderen past binnen de gebiedsgerichte aanpak. Na een half jaar maken provincies en de minister een tussenbalans op en sturen waar nodig bij.
Bovendien wordt de regeling om te beginnen voor één jaar opengesteld, waarna op basis van een grondige evaluatie van de omvang en de effecten wordt besloten of de regeling wordt verlengd. Voor de zomer maakt de minister, samen met de bevoegde instanties, duidelijk op welke manier en op welk moment extern salderen met veebedrijven wordt opengesteld.
5,1 miljard voor maatregelen
Het nieuwe maatregelenpakket telt op tot cira 5,1 miljard euro in de periode tot en met 2030. De tabel hieronder laat de verdeling van het geld zien per maatregel.
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)
Gebiedsgerichte aanpak
De structurele aanpak werkt door in provincies en wordt voor een deel gebiedsgericht ingevuld. Deze gebiedsgerichte aanpak bestaat, naast maatregelen om de natuur te herstellen, uit nationale stikstofreductiemaatregelen die het Rijk neemt en gebiedsgericht worden geïmplementeerd en uit maatregelen die decentrale overheden nemen om stikstofreductie in regio’s te realiseren. Het is volgens Schouten van belang dat deze beide soorten maatregelen binnen de gebiedsgerichte aanpak zo worden ingezet dat deze optimaal uitwerken op de verbetering van de natuur in een bepaald gebied.
Per gebied anders
Het pakket aan nationale bronmaatregelen kan per gebied anders uitpakken. Dat maakt dat de gebiedsgerichte aanpak maatwerk is. In een ander deel van de gebieden zal, ondanks dat ook in die gebieden de stikstofbelasting zal afnemen, naar verwachting stikstof nog wel de beperkende factor blijven voor de instandhoudingsdoelen en zullen knelpunten de komende periode blijven bestaan, zo schrijft de minister in de Kamerbrief. In die gevallen zullen de provincies zelf waar mogelijk aanvullende maatregelen moeten nemen om ruimte te creëren voor vergunningverlening.
Tekst: Caroline van der Plas
Tot oktober 2020 chefredacteur van Pig Business en Pluimveeweb bij Agrio Uitgeverij. Oprichter BoerBurgerTweet, mede-oprichter BoerBurgerBeweging en Team Agro NL. Schrijfster van het BoerBurgerBoek. Winnaar Gouden Greep 2019, de landelijke persprijs voor de beste landbouwjournalistiek, voor de artikelenserie Vegagressie. Haar motto was: Vertel je verhaal, anders vertellen anderen het voor je!
Tekst: Stefan Buning
Geboren en getogen op een melkveebedrijf in de Achterhoek. Sinds 1998 werkzaam als redacteur bij Agrio. Als chef Melkvee is hij samen met zijn team verantwoordelijk voor het kritisch volgen van alles wat er in en om de melkveehouderij in Nederland gebeurt.
Beeld: Agrio archief