'Herstructurering en vernieuwing noodzakelijk voor varkenssector'
Dat stelt staatssecretaris Martijn van Dam. „Het huidige verdienmodel met een lage kostprijsstrategie loopt tegen maatschappelijke grenzen aan en is vanuit het oogpunt van internationale concurrentie op termijn een doodlopende weg. De varkenssector moet daarom herstructureren en vernieuwen."
Minder varkens
Om dit te bereiken, zullen er volgens Van Dam minder varkensbedrijven en minder varkens in veerijke gebieden moeten komen. „Tegelijkertijd moet de sector marktgerichter produceren met meer zorg voor kwaliteit, dierenwelzijn en duurzaamheid.”
De staatssecretaris schrijft dit in een reactie op het actieplan van de Regiegroep Vitalisering Varkenshouderij dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd. „De varkenshouders hebben zelf het initiatief genomen om in samenwerking met de Rabobank en mijn departement tot een gezamenlijke aanpak te komen. Dit is uniek. Er is maar één weg naar de toekomst voor de varkensketen: van meer van hetzelfde produceren naar vraaggericht produceren met onderscheidende kwaliteit, meer dierenwelzijn en meer duurzaamheid.”
Holland Varken
In het actieplan, dat een looptijd heeft tot 2020, staat dat varkenshouders meer gaan samenwerken met andere partijen in de keten, zoals slachterijen en supermarkten. Om het rendement te verbeteren komt de varkenssector met het nieuwe label ‘Holland Varken’ voor vlees dat voldoet aan hoge kwaliteitseisen.
Daarnaast neemt de sector maatregelen om de kosten van keuringen en mestafzet te verlagen. Een belangrijk onderdeel van het actieplan is het verantwoord laten stoppen van varkenshouderijen zonder toekomstperspectief, het saneren van niet-duurzame locaties en het versterken van toekomstgerichte bedrijven. Ook worden er afspraken gemaakt met de provincies over duurzame productielocaties en het aantal varkens.
200 miljoen euro
De Rabobank en Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) richten de Vitaliseringsmaatschappij Varkenshouderij op. Voor de uitvoering van het actieplan zal de komende jaren door verschillende betrokken partijen minimaal 200 miljoen euro geïnvesteerd worden, onder andere via de vitaliseringsmaatschappij. De regiegroep verwacht dat het aantal varkenshouderijen zal dalen van 5.000 naar circa 2.000 bedrijven die op ongeveer 2.500 tot 3.000 locaties zullen produceren.
Staatssecretaris Van Dam ondersteunt de maatregelen uit het actieplan. Uit het Europese steunpakket voor de agrarische sector is bijna 20 miljoen euro beschikbaar gesteld voor onder andere het versterken van de marktoriëntatie, het verbeteren van de samenwerking in de keten, het ondersteunen van bedrijfsverplaatsingen en het stimuleren van investeringen in mestverwerking. Daarnaast gaat de staatssecretaris zich inzetten om meer Europese middelen beschikbaar te krijgen voor het ontwikkelen van nieuwe marktconcepten in de varkenssector. Verder onderzoekt hij een mogelijke verlaging van de keuringskosten.
Tekst: Ruben van Boekel, Rijksoverheid
Beeld: Ellen Meinen