Van Dam: Noodweer was geen ramp

Jaco Geurts (CDA), Henk van Gerven (SP) en Dion Graus (PVV) verzochten staatssecretaris Van Dam allemaal om het noodweer tot ramp te verklaren. Dan zou de Wet Tegemoetkoming Schade (WTS) kunnen worden ingezet om de getroffen boeren met overheidsgeld te steunen. "Waarom werd die wet wel gebruikt bij de dijkdoorbraak in Wilnis, en bij de overstroming van de Maas, maar nu niet?" vroeg Geurts. "Overal in de wereld geven we geld bij rampen, maar als dat hier in Nederland gebeurt, doen we niets." Van Gerven wilde een noodfonds van 100 miljoen euro instellen.

Helma Lodders (VVD) en Henk Leenders (PvdA) wilden daar niet aan. "We hebben geen zak geld van de overheid nodig, maar coördinatie en regie vanuit het kabinet." Het kwam ze op forse kritiek van de oppositie te staan. 

Geen potjes meer

Maar in antwoord op de Kamer antwoordde staatssecretaris Van Dam dat de regering financieel niet kon ondersteunen, mede dankzij wetten die de Kamer zelf had aangenomen. Hij wees erop dat LTO en toenmalig landbouwminister Veerman in 2002 overeen waren gekomen dat boeren zich zelf konden verzekeren, via de Brede Weersverzekering. De regering hoefde dan niet ad hoc bij te springen, maar subsidieerde in plaats daarvan die verzekeringspremie ruim. Dit jaar is daar 9 miljoen euro voor uitgegrokken. "Maar daardoor hebben we geen potjes meer over om schade te vergoeden voor de mensen die zich niet verzekerd hebben", stelde de staatssecretaris.

Ook over het inzetten van de WTS had hij geen goed nieuws. In die wet staat wat als ramp moet worden beschouwd, en weerschade valt daar niet onder. De EU zou het oneigenlijk gebruik van die wet als ongeoorloofde staatssteun opvatten. "U bent altijd kritisch op andere landen die hun boeren extra subsidiëren", hield hij de Kamer voor, "dan kunt u niet van mij verwachten dat ik dat wel doe bij Nederlandse boeren." Bovendien, ging hij verder, zou de WTS niet veel helpen, omdat volgens die wet te verzekeren schade ook niet vergoed wordt. "En tegen het noodweer hadden de boeren zich kunnen verzekeren."

Daarnaast zou het niet eerlijk zijn tegenover de boeren die zich wel verzekerd hadden, vond Van Dam. Die hebben jarenlang premie betaald, en dat zou dan voor niets zijn geweest als de overheid wel zou bijspringen.

Regering helpt zonder geld

Maar de regering zit niet stil, benadrukte de staatssecretaris. Die helpt waar ze kan. Ze staat bijvoorbeeld borg bij banken, zodat die makkelijker krediet kunnen verstrekken aan boeren die zo hun bedrijf weer op orde kunnen krijgen. Ze staat bedrijven toe  om werktijdverkorting aan te vragen voor hun personeel, en steunt boeren bij het claimen van overmacht als ze door de overstromingen niet aan de vergroeningseisen van het GLB kunnen voldoen.

Het was niet genoeg voor de oppositie. In een motie heeft die aan Van Dam gevraagd om de WTS toch in te zetten. Veel kans van slagen heeft die motie echter niet, zolang PvdA en VVD voet bij stuk houden en de staatssecretaris blijven steunen.