‘Apeldoorn kan een boer niet dwingen om te stoppen’

Volgens advocaat Ruud Oosterveer, gespecialiseerd in ruimtelijk ordeningsrecht, is de macht van de gemeente Apeldoorn beperkt. ,,Zoals ik de motie lees wil de raad vooral dat het college in gesprek gaat met de betrokken partijen uit de intensieve veeteelt. Veel meer kan een gemeente ook niet doen, omdat veel zaken landelijk of provinciaal geregeld zijn.”

De jurist van Dommerholt Advocaten uit Apeldoorn schat in dat er geen bestemmingsplannen zullen worden gewijzigd, in ieder geval niet op korte termijn. ,,Als de gemeente een bestemmingsplan wijzigt waarbij de agrarische bestemming wordt gesaneerd, dan kunnen er hoge en gegronde schadeclaims volgen. Er is dan namelijk sprake van planschade. Die claims kunnen zo hoog oplopen dat ik niet denk dat een gemeente snel een bestemmingsplan gaat wijzigen.”

De gemeente kan volgens Oosterveer niet zomaar een bedrijfsbeëindiging afdwingen. ,,Apeldoorn kan een boer niet dwingen om te stoppen of om te verhuizen. In gesprek gaan met de boeren over de toekomst en het toewerken naar een duurzamere vorm van veeteelt past in een momenteel heersende tendens. Lokale overheden kunnen dat alleen stimuleren.”

Nationaal

,,De motie vind ik opmerkelijk, los van de vraag of ik voor of tegen ben”, vertelt Jacoline Kroon, advocate voor A&S advocaten in Wageningen. ,,De indieners van de motie willen iets van de wethouder waarover hij politiek en staatsrechtelijk helemaal niet over gaat. Dierenwelzijn, luchtkwaliteit en volksgezondheid zijn zaken die nationaal geregeld worden. Natuurredenen gaan op provinciaal niveau.”

Kroon vraagt zich dan ook af op welke bevoegdheid van de wethouder de raad een beroep doet. ,,Lokaal gezien zijn er niet veel sturingsmiddelen die kunnen worden ingezet om de intensieve veehouderij te verminderen of tegen te gaan. Het enige wat ik kan bedenken is sturing via het bestemmingsplan.”

Alleen zijn via die route de mogelijkheden ook beperkt, verwacht Kroon. ,,Daarin zou kunnen worden bepaald dat bouwblokken niet mogen worden vergroot. Activiteiten die in een eerder bestemmingsplan waren toegestaan blijven voortbestaan. Er is geen dwangmiddel om die te laten stoppen.Onteigening is ook niet zomaar mogelijk.”

Miljoenen

Er is wel een stoppersregeling voor bedrijven nabij Natura 2000-gebieden. ,,Je zou kunnen denken dat de gemeente Apeldoorn dan een duwtje in de rug geeft bij die regeling met een extra financiële stimulans. Maar: een paar jaar geleden heeft de gemeente een financieel zeer grote flater geslagen, toen bepaalde projectontwikkeling niet doorging. Dat heeft Apeldoorn miljoenen gekost. Ik kan mij voorstellen dat de gemeente niet veel geld heeft om bepaalde activiteiten te stoppen. Bovendien kan dat worden gezien als verboden staatssteun.”