LTO blij met Kamerbrede steun afrekenbare stoffenbalans
Afgelopen dinsdag werd een motie van CDA, VVD, D66, PvdA, CU en SGP aangenomen. Rechts-georiënteerde partijen zien met een afrekenbare stoffenbalans de kans voor een eenvoudige mestbeleid en minder regelgeving. Linkse partijen steunen het voorstel vooral omdat zij daarmee de uitstoot van schadelijke stoffen nog beter in beeld krijgen.
Meer bedrijfsspecifiek
„Met een afrekenbare stoffenbalans gaan we van generiek naar bedrijfsspecifiek en van middel naar doelvoorschrift. Door bedrijfsspecifiek te sturen op doelen stimuleer je het ondernemerschap veel meer dan met middelvoorschriften. Daarmee leg het stuur bij de veehouder in de handen en creëer je minder het gevoel van ‘je moet dit en je moet dat.’”, aldus Verstraten. „Daarom kunnen wij als LTO het principe van een stoffenbalans alleen maar toejuichen.”
De afrekenbare stoffenbalans doet bij veel mensen de herinnering oproepen met het Minas-tijdperk. Ook de Kringloopwijzer past in deze gedachte. Verstraten merkt dat veel veehouders zich positief uiten ten opzichte van de Minas, terwijl de Kringloopwijzer nogal wat kritiek oplevert. „We moeten niet vergeten dat er tijdens de Minas dezelfde discussie was als nu met de Kringloopwijzer Bij generieke normen werk je met gemiddelden en zijn er altijd bedrijven die daar voordeel of juist nadeel bij hebben. Maar wanneer je de input en output per bedrijf in kaart brengt, dan is het wel zo eerlijk om daar op afgerekend te worden. Als het helder wordt waar de balans op gaat sturen zal ook de discussie weer oplaaien. We discussiëren teveel over de instrumenten, de discussie moet de sturing gaan.”
‘Geen vervanger van Kringloopwijzer’
De LTO’er denkt niet dat de overheid de Kringloopwijzer één op één over gaat nemen als instrument. „De Kringloopwijzer wordt tot op heden niet omarmd door de overheid. De Kringloopwijzer heeft namelijk extra stappen nodig wat betreft handhaafbaarheid, borging en controleerbaarheid. De overheid vindt het te complex en kiest liever voor middelvoorschriften. Daarnaast is de Kringloopwijzer specifiek voor de melkveehouderij en niet voor andere sectoren. Maar met de Kringloopwijzer hebben we wel veel voorwerk gedaan. Bepaalde onderdelen zullen daarom ook terugkomen in de stoffenbalans.”
Daartegenover verwacht hij ook niet dat de stoffenbalans de Kringloopwijzer gaat vervangen. „De Kringloopwijzer is een managementinstrument en bevat ook onderdelen die gericht zijn om het management te verbeteren en bovenwettelijke inspanningen inzichtelijk te maken, denk aan ‘On the way to Planet Proof.’ De afrekenbare stoffenbalans daarentegen is geen managementinstrument. Denk maar niet dat de overheid daar in gaat faciliteren.”
Van de ambitie om met een afrekenbare stoffenbalans de regeldruk te verlagen verwacht Verstraten niet zoveel. „Die ambitie is wel aardig, maar ook dit instrument vraagt handhaving. Dus daar ben ik een beetje cynisch over.”
Uitleg afrekenbare stoffenbalans
De commissie Remkes ziet de afrekenbare stoffenbalans voor alle sectoren als basis voor het toekomstige mestbeleid. Daarbij wordt de aan- en afvoer van voer, dierlijke mest en kunstmest en de afvoer van geproduceerde melk, vlees, gewassen en co-producten tegen elkaar afgewogen. Dit betreft niet alleen ammoniak en stikstofoxiden, maar ook nitraat, nitriet, fosfaat, fijnstof, geur, methaan en lachgas. Voor het overschot worden dan normen opgelegd waarmee kan worden afgedwongen dat de emissies afnemen. Op termijn zouden dan alle andere fosfaat- en dierrechten kunnen worden afgeschaft.
Bij de afrekenbare stoffenbalans moet volgens de commissie Remkes worden gestuurd op doelen, zowel op bedrijfsniveau, als op perceelniveau, zodat de ondernemer zelf kan beslissen welke middelen worden ingezet om doelen te halen. Ook kan er gebiedspecifiek maatwerk worden toegepast waarbij de hoogte van de overschotnormen afhankelijk is van wat voor natuurgebieden nodig is aan daling van de depositie in het desbetreffende gebied.