Koelen zeugenstal levert duurzaam rendement
Bij periodes van hitte is het allerbelangrijkste voor varkenshouders om de voeropname bij de dieren op peil te houden. De grootste slag bij zeugen is te behalen met het goed toepassen van de voeders uit de concepten NOVA en Protect VS en het managen van de voeropname. Zo blijven de zeugen het beste in conditie en in topproductie. ‘Daar moet echt de focus op liggen. Met eventuele zomeraanpassingen van de voersamenstelling door bijvoorbeeld meer vetten in plaats van koolhydraten toe te voegen, kunnen we nog enkele procentjes te winnen’, zegt Jacobs.
Belang voeropname op peil houden
Jacobs lepelt zo enkele tips op om de voeropname bij met name kraamzeugen op peil te houden. ‘Stuur een frisse luchtstroom naar de kop van de zeug en zorg dat ze makkelijk en vlot koel water op kan nemen. Overweeg om kraamzeugen vaker per dag te voeren op de koelste momenten in plaats van twee keer op de vaste voertijdstippen’, adviseert hij. ‘Daarnaast levert het koelen van de zeugenstal extra rendement op, blijkt uit cijfers van Agroscoop.’ Voor de zomer van 2019 is bij 20 procent van de zeugenbedrijven in de Agroscoopdatabase een vorm van koeling toegepast in de kraamafdelingen en de dekstal. Wel of geen koeling is dus een van de kenmerken waarop na een jaar ervaring geselecteerd is. Bij de analyses is gekeken naar het effect daarvan op het verloop van de technische resultaten en diverse duurzaamheidskenmerken.
0,4 big meer
Het eerste wat opviel was dat de zeugenbedrijven door te koelen betere technische resultaten behaalden. Als gevolg van minder hittestress was de zomerdip beduidend kleiner en speende de groep zeugenbedrijven met koeling op jaarbasis 0,4 big meer dan de groep zeugenbedrijven zonder koeling. Voor een bedrijf met duizend zeugen zijn dat vierhonderd biggen per jaar extra. In 2019 was de netto-opbrengst voor een extra afgeleverde big ruim 45 euro, dus bracht het een zeugenhouder die geïnvesteerd heeft in koeling dat jaar ruim 18.000 euro meer op.
Op welke andere punten het koelen het verschil maakte is ook onderzocht. Zo was er een duidelijk onderscheid in het uitvalspercentage onder de zeugen in de periode met hitte. Bedrijven zonder koeling hadden een 5 procent hogere piek in uitval dan de bedrijven met een vorm van koeling. Voor zowel de gezondheid en het welzijn van de zeugen als voor de vruchtbaarheid en de duurzaamheid is koelen gunstiger. Diverse andere kengetallen vielen eveneens positiever uit voor zeugenbedrijven met koeling. Het percentage herinseminaties was op jaarbasis 0,5 procent lager dan bij de groep die niet koelt. Het afbigpercentage na de eerste inseminatie, een resultante van het lagere percentage herinseminaties en de verminderde uitval van zeugen, was 1,2 procent gunstiger voor bedrijven met koeling. Bovendien bleek de bigoverleving in de kraamstal in de zomerperiode bij bedrijven met koeling 0,5 procent hoger te zijn. 'Investeren in het koelen van stallen loont om de technische prestaties te verbeteren', benadrukt Jacobs. ‘Maar de zeugenhouder en zijn eventuele medewerkers hebben eveneens baat bij het koelen van stallen. Het is prettiger werken, zeker als kraamzeugen fit zijn, hun voer goed opnemen, er minder uitval is en de conditie en de vruchtbaarheid beter op peil blijven.'
Voertoevoeging Climasolv
Het constant houden van de voersamenstelling is een sturingsmiddel om de opname bij de varkens optimaal te houden. ‘Maar willen varkenshouders in periodes van extreme hitte nog iets extra’s doen om hun dieren door die lastige periode te helpen, dan kunnen ze Climasolv aan hun voeders toe laten voegen. Dit universele toevoegmiddel van ForFarmers bevat een mix van zouten, zuren en vitamines om het effect van hittestress bij zowel vleesvarkens als zeugen te verminderen. Zouten versterken de smakelijkheid en stimuleren de wateropname, zuren zorgen voor een betere conservering van het voer en een ruimere vitaminevoorziening geeft extra zekerheid. Dat kunnen de puntjes op de i zijn.’
Meer weten? Bekijk onze webinar
Wilt u meer weten? Bekijk dan hier onze webinar voor varkenshouders met tips om een zomerdip bij zeugen te voorkomen. Tijdens het webinar vertelt Robbert Jacobs over het nieuwe inzicht vanuit het managementsysteem Agroscoop. Jan van den Brink, klimaatspecialist FarmConsult, gaat in op het toepassen van koeling in bestaande stallen. En tot slot vertelt Patricia Beckers, manager Nutritie en Innovatie, over hittestress en de rol van voeding.