'Import soja voor veevoer stijgt met 15 procent'
De Nederlandse veevoersector en supermarkten maken volgens Milieudefensie daarmee hun belofte niet waar dat ze de import juist zouden beperken. „Zelfregulering door de veevoersector werkt niet. Het is tijd dat de overheid ingrijpt”, vindt Milieudefensie. De organisatie pleit daarom voor een Europese importheffing op soja uit Zuid-Amerika.
Supermarkten maakten in 2011 met de veesector afspraken om de hoeveelheid importsoja te beperken. Vorig jaar meldde Milieudefensie al dat van deze afspraak bitter weinig terecht is gekomen.
Milieudefensie veronderstelt dat de toename van het gebruik van importsoja in Nederland vooral komt door de vraag vanuit de varkens- en pluimveehouderij. Zuid-Amerikaanse importsoja kost volgens Milieudefensie zo’n 300 euro per ton en is 33 procent goedkoper dan Europese soja. De milieuorganisatie claimt dat soja uit Europa negen keer milieuvriendelijker is dan die uit Zuid-Amerika, maar die claim is volgens andere deskundigen iets te overdreven. Desalniettemin is eigen soja duurzamer.
Zelfregulering helpt niet
„Buurlanden zoals Duitsland en België hebben al een actieplan om te stoppen met import van soja en veevoergrondstoffen meer lokaal te produceren. Maar Nederland is het sloomste jongetje van de klas”, zegt Bart van Opzeeland, campagneleider Voedsel van Milieudefensie. „We moeten nu echt aan de slag. We zien met het onderzoek van Alterra dat zelfregulering door de veevoersector niet werkt. Het is tijd dat de overheid ingrijpt."
Importheffing
Milieudefensie vindt dat het kabinet zich moet inzetten voor een Europese importheffing op soja uit Zuid-Amerika. Ook moet het kabinet werk maken van een Europees landbouwbeleid waarin lokaal geproduceerd veevoer prioriteit heeft. Van Opzeeland: „De Europese landbouwsector kan in 2023 volledig zelfvoorzienend zijn, wat de productie van soja betreft. Wat Milieudefensie betreft, gebruikt de branche in 2020 alleen nog veevoer voor melkkoeien dat voldoet aan keurmerken voor duurzame Europese soja.”
Green Deal
Overigens vergeet Milieudefensie in haar persbericht te vermelden dat de overheid wil dat er binnen enkele jaren in Nederland op minimaal 10.000 hectare soja geteeld wordt. Deze ambitie is opgetekend in de ‘Green Deal Soja in Nederland’ vanuit de ministeries van Economische Zaken én Infrastructuur & Milieu samen met Agrifirm en de provincies Groningen, Friesland en Drenthe.
Duurzame soja
Daarnaast blijkt dat niet alle de soja in Zuid-Amerika ook op een niet duurzame wijze wordt geteeld. De relatie tussen sojateelt en ontbossing in het Amazonegebied is vooral indirect en komt doordat de sojateelt de veehouderij verdringt en veeboeren richting de Amazone vertrekken.
Het WNF beoordeelde vorig jaar dat van de 88 Europese concerns, die op hun agenda om in 2015 100 procent goede soja te gebruiken, een groot aantal onder de maat scoorden Met name diervoeder-, vlees- en eierproducenten. In 2014 had 23 procent van de ingekochte soja een duurzaamheidscertificaat. Nevedi, de koepelorganisatie van de veevoerindustrie, herkende zich niet in het geschetste beeld. Nevedi is juist van mening dat de Nederlandse diervoederindustrie zowel in Nederland als in Europa juist de trekker is van inkoop van verantwoorde soja. De organisatie zegt dat 75 procent van de grondstoffen voor veevoer afkomstig is uit eigen land of Europa. 25 procent wordt geïmporteerd uit landen buiten Europa.
Import en export
De EU is na China de grootste soja-importeur en Nederland is de grootste soja-importeur in de EU, maar tweederde wordt vervolgens weer geëxporteerd. Als laatste is belangrijk om te weten dat het schroot naar de veestapel gaat. De olie gaat voor tweederde naar de voedings- en genotindustrie. Ook hier zien we een forse toename in de consumptie van soja.