Veel problemen door APP in Oost-Nederland

Dat schrijft varkensdierenarts Gilbert van Hagen van De Oosthof Dierenartsen woensdag 30 november in de nieuwsbrief van De Oosthof. De dierenartsenpraktijk is vooral actief in Gelderland en Overijssel.

„Mooie varkens die plots dood gevonden worden met bloed uit de neus, hoestklachten, daling voeropname en toename van het percentage pleuritis aan de slachthaak zijn de meest voorkomende verschijnselen. A P P, in de volksmond ook wel ‘éénzijdige longontsteking’ of ‘Haemophilus’ genoemd is voor velen onder ons een oude bekende maar blijft nog steeds problemen veroorzaken”, legt Van Hagen uit.

Acute APP

Eén van de redenen hiervoor is dat de meeste vermeerderingsbedrijven dragers onder de zeugen hebben die af en toe de kiem aan hun nakomelingen doorgeven. Er zullen dus regelmatig biggen in de mesterij opgelegd worden die drager zijn van de kiem en wanneer de omstandigheden niet helemaal optimaal zijn, kan APP als een razende om zich heen slaan.

Daarnaast kunnen zeugen ook tegen (acute) APP aanlopen, met name bij het samenvoegen van verschillende zeugenstapels en bij het introduceren van gelten.

Verschillende vormen

Er zijn verschillende vormen van APP:

• Peracute vorm: Eén van enkele dieren in een afdeling vertonen zeer ernstige luchtwegproblemen, soms worden zelfs dieren dood gevonden zonder voorafgaande verschijnselen.
• Acute vorm: Veel dieren tegelijk ernstig ziek met hoge koorts en plots sterke daling voeropname. Beeld lijkt op Griep. Wanneer sterfte optreedt wordt sneller aan APP gedacht.
• Chronische vorm: Deze kan op zichzelf staan maar ook ontstaan na de acute vorm. Chronisch hoesten, slechte groei en weinig/geen koorts zijn de kenmerken. Door afsterven van weefsel kunnen haarden ontstaan (duidelijk herkenbaar tijdens slachtlijnonderzoek) waar noch de eigen afweer noch antibiotica goed in doordringen.

Diagnose

Om een goede diagnose te stellen is volgens de dierenarts sectie en bacteriologisch onderzoek nodig. „Andere infecties zoals Glässer en Pasteurella kunnen vergelijkbare verschijnselen en sterfte veroorzaken”, legt Van Hagen uit.

„APP komt in de regel meer in de tweede helft van de mesterij voor terwijl Glässer meer kort na opleg optreedt. Al zien we de laatste tijd APP echter ook vaker begin mesterij.”

In 80 procent van de gevallen is APP secundair aan een andere trigger. Hierbij moet gedacht worden aan stres door het vervoer van biggen, infecties zoals PRRS, griep, Mycoplasma of Circo maar ook afwijkingen in het klimaat.

Behandeling

„Ernstig zieke dieren of afdelingen worden met antibiotica-injecties behandeld. Daarnaast kan het ook nodig zijn om een koppelkuur in te zetten,na een bezoek door de dierenarts”, vertelt Van Hagen.

„Oxytetracyclines en doxycyclines zijn hiervoor de meest gebruikte middelen. Vanuit het veld zien we toch af en toe resistentie voor deze middelen waardoor het regelmatig controleren van de gevoeligheid middels bacteriologisch onderzoek waardevolle informatie oplevert”, licht de dierenarts toe.

Preventie

De dierenarts geeft varkenshouders de volgende tips om problemen door APP te voorkomen:

• Betrek biggen van één herkomstadres
• Werk per afdeling strikt volgens het all-in all-out principe om te voorkomen dat er menging plaats vindt van dier- en leeftijdsgroepen
• Optimaliseer de interne biosecurity. Na het spenen blijkt APP zich vrij snel te kunnen spreiden vanuit dragerbiggen. De dragerbiggen zijn een grote bron van APP binnen een bedrijf.
• Zorg voor optimaal stalklimaat: vermijd tocht, hoge luchtsnelheden en grote temperatuurschommelingen.
• Zorg voor een juiste diagnosestelling.
• Plaats geen herstelde dieren terug uit de ziekenboeg.
• Controleer de status van de zeugenstapel vóór introductie van gelten of bij het samenvoegen van zeugenstapels. Weet welk type APP er circuleert waardoor groepen dieren beter op elkaar aangesloten kunnen worden.
• Vaccinatie. In eerste instantie dient waar mogelijk eerst de trigger weg genomen te worden. Als bijvoorbeeld PRRS de trigger is en men gaat vaccineren zonder de PRRS aan te pakken, dan zal het effect van de APP-enting ook niet optimaal zijn.

Video APP bij vleesvarkens

Pigbusiness.nl plaatste in mei 2014 een video 'APP bij vleesvarkens' waarin varkensdierenarts Chrys Charpentier van Varkens GezondheidsTeam Zuid (VGTZ) onder meer uitlegt hoe je APP kunt voorkomen.