'Varkenshouder moet veel meer uit de stal komen'
Die tip gaf tafelgast Jan Bakker, van de gelijknamige handelsonderneming uit Oldebroek woensdagavond 7 december de ruim 80 varkenshouders en andere aanwezigen tijdens de Pig Business Jaarspecial in Dalfsen.
Bakker bouwde in 31 jaar een bedrijf met 160 medewerkers op. Naast handel heeft hij ook akkerbouw melkvee- en vleeskalverbedrijven. De 55-jarige ondernemer gaf eerlijk toe dat hij in de handel het meeste verdiend. „Ik heb wel eens geld verloren met de handel in aardappelen maar ook regelmatig veel geld verdiend”, zei Bakker.
Bakker zegt in al die jaren nog geen jaar rode cijfers te hebben geschreven. „Afwisselend draaien sommige bedrijfstakken mindere jaren, maar onder de streep heb ik met alle takken samen nog nooit financieel verlies geleden.” In totaal heeft Bakker met zijn ondernemingen een jaaromzet die tussen de 80 en 100 miljoen euro ligt.
Kansen pakken
„Als ik een kans zie, pak ik die. Mijn vrouw vraagt me wel eens of ik nu nog niet genoeg heb, maar ondernemen is mijn hobby.” Zo kocht Bakker deze week nog een melkveebedrijf.
Kansen pakken, dat doet ook de tweede tafelgast Bart Janssen. De 38-jarige vleeskuikenhouder uit het Drentse Zuidvelde stapt met ingang van volgend jaar op één van zijn twee locaties over van reguliere vleeskuikens op de langzamer groeiende Nieuwe Standaard Kip (NSK) van Jumbo.
Langzamer groeiende kip
„In de vleeskuikenhouderij is in rap tempo een omslag gaan. Supermarkten hebben binnen een paar jaar de reguliere kip in het schap vervangen voor langzamer groeiende kip. Slachterijen gingen op zoek naar vleeskuikenhouders die om wilden schakelen.”
„Vleeskuikenhouders die omschakelden zeiden tegen slachterijen ‘we willen wel omschakelen maar willen niet achteruit zijn op het saldo per vierkante meter’. Daardoor zijn de uitbetalingsprijzen voor langzaam groeiende kip vrij aantrekkelijk.”
„In het verleden is het saldo per vierkante meter met reguliere vleeskuikenhouders beter geweest, maar nu de prijzen van reguliere vleeskuikens fors zijn gekelderd is het financieel aantrekkelijker om langzamer groeiende kip te houden. Al met al schommelen de prijzen van reguliere kip meer en is de prijs van langzaam groeiende kip vlakker, waardoor je als ondernemer een stabieler inkomen hebt.”
Concepten niet slecht
Volgens Janssen zijn de nieuwe concepten van langzamer groeiende kip niet slecht geweest voor de vleeskuikensector. Momenteel wordt ongeveer nog 30 procent van de Nederlandse vleeskuikens in concepten gehouden. Om de boot niet te missen, besloot hij om met één locatie over te stappen.
Hij bekent wel dat hij op zijn ondernemersvrijheid inlevert. „In een concept leg jezelf meer vast. Ik kan kiezen uit twee voerleveranciers en een beperkt aantal broederijen waar ik kuikens van afneem. Ook kan ik mijn conceptkuikens maar door een afnemer laten slachten.”
Finse driehoek
De pluimveehouder is met zijn reguliere tak continu op zoek naar kostprijsvoordeel. Een voorbeeld waar hij de afgelopen jaar veel in heeft geïnvesteerd is in meer voertransparantie. Het idee werd opgepikt in Finland, omdat vleeskuikenhouders daar betere resultaten haalden dan in Nederland.
In 2013 startte Janssen met twee andere pluimveehouders een samenwerking op met Vitelia Voeders en een premixfabrikant. „We noemen het de Finse driehoek omdat we daar de ideeën hebben opgedaan. Door volledig transparant te zijn over de voersamenstelling en van elkaar te leren verbeteren we de technische resultaten.”
Die transparantie miste Janssen bij bestaande voerfabrikanten. „Nu weten we de exacte voersamenstelling en in nauw overleg met de nutritionist van de voerfabrikant kunnen we sturen.” Janssen zit in een app-groep met de andere twee vleeskuikenhouders en de nutritionist van de voerfabrikant. Ook komen ze af en toe bij elkaar. „De samenwerking loopt goed. We hebben allemaal hetzelfde voor ogen. We willen stabiel draaien en onze technische resultaten het liefst nog verbeteren.”
Samenwerking
Ook de derde tafelgast van de avond, melkveehoudster Lisanne Oskam uit het Utrechtse Leusden vindt samenwerking tussen boeren belangrijk. Oskam is melkveehoudster, maar houdt zich ook actief bezig met haar bestuursfuncties bij Vallei Boert Bewust en Boert Bewust. Ze is daarnaast kennismakelaar bij de Melkvee Academie. Tot slot organiseert ze nog met haar bedrijf Farm Visit excursies op hun melkveebedrijf.
Oskam vindt een beter contact tussen boer en burger van wezenlijk belang is voor de boer. „De burger is een kind van ons allen. Als boeren moeten we de burger opvoeden door gewoon te vertellen wat we doen.”
‘Zoek burger op’
De melkveehoudster krijgt van burgers meestal zeer positieve reacties. „Veel burgers hebben geen idee hoe een modern agrarisch bedrijf eruit ziet en verwonderen zich hoe professioneel wij werken om hun voedsel te produceren.”
