Grootste blootstelling fijnstof binnenshuis
Bakluchten die vrijkomen bij het koken zijn lang vooral gezien als een geurprobleem. Echter, in deze baklucht bevinden zich ook deeltjes kleiner dan 1 µm die een bijdrage vormen aan PM2,5 dat ook wel bekend staat als 'fijnstof'. Uit veldonderzoek van TNO in 9 woningen blijkt dat in woningen de concentratie fijnstof gedurende enkele uren na het koken veel hoger kan zijn dan de buitenconcentratie.
90 procent blootstelling binnen
Blootstelling aan luchtverontreiniging in huis draagt voor een belangrijk deel bij aan de totale blootstelling, bleek uit een ander TNO experiment (ism IRAS, Universiteit Utrecht en AiREAS) waarbij personen gedurende hun hun reguliere dagelijkse bezigheden zijn gevolgd. Twaalf Eindhovenaren werden 5 dagen uitgerust met een rugzakje met daarin draagbare sensoren die elke minuut de concentratie ultrafijnstof maten en een GPS op basis waarvan de locatie en activiteit (lopen, fietsen, gemotoriseerd vervoer, stationair) bepaald is. Deze mensen brachten meer dan 90% van hun tijd binnen door waarvan 80% in hun eigen huis.
Braden en wokken
In het algemeen blijkt het braden van vlees en het wokken van groenten de meeste fijnstof te genereren. Bij voorkeur worden de kookdampen direct afgevangen door een afzuigkap. Uit experimenten in het TNO laboratorium volgt dat voor een goede afzuiging minimaal een capaciteit van 300 m³/uur nodig is tijdens het koken. In een aantal huizen die TNO heeft bemeten, was de afzuigcapaciteit slechts 40 m³/uur. De bouwregelgeving gaat uit van 75 m³/uur.
Nieuwe technieken
Daarom pleit TNO er voor om de ontwerpcapaciteiten voor keukenafzuiging in de bouwregelgeving te herzien. Dit is met name van belang voor luchtdichte energiezuinige nieuwbouwwoningen waar het fijnstof urenlang kan blijven hangen. Komend jaar doet TNO onderzoek naar hoe dit het best kan worden uitgevoerd zonder dat dit ten koste gaat van de energiezuinigheid van deze woningen. Oplossingen kunnen zitten in efficiëntere afzuigkappen, meer afzuigcapaciteit door ruimere afvoerbuizen en slimmere systemen die met maatwerk precies naar behoefte afzuigen en zodoende optimaliseren op energieprestatie rekening houdend met gezondheid en comfort.
Bij stallen zijn met nieuwe technieken reducties van 90 tot 95 procent haalbaar. Pigbusiness.nl berichtte eerder over het onderzoek 'Impact van fijnstof zwaar overdreven'.
Ondanks dat de blootstelling binnen in belangrijke mate bijdraagt aan de totale blootstelling is er minder bekend over de gezondheidseffecten van fijnstof uit bronnen in het binnenmilieu.
