Vakbonden eisen pas op de plaats in ammoniakbeleid
De zes vakbonden; Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV), Nederlandse Vakbond Varkenshouders (NVV), Dutch Dairymen Board (DDB), Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV), Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP) en Vereniging tot Behoud van Boer & Milieu (VBBM) hebben hun krachten gebundeld in de zogeheten NH3 Coalitie.
Nu uit onafhankelijk onderzoek (Ammoniak in Nederland – Enkele kritische kanttekeningen) is gebleken dat 30 jaar ammoniakbeleid geen meetbaar effect heeft op de hoeveelheid ammoniak in de lucht is voor de NH3 Coalitie de maat vol: nieuwe maatregelen om ammoniak te reduceren moeten onderbouwd worden en aantoonbaar leiden tot reductie!
Het is onredelijk en onbehoorlijk om aan boeren en tuinders dure maatregelen op te blijven leggen zonder dat deze effect sorteren. De NH3 Coalitie wil geen aanscherping van het huidige ammoniakbeleid zolang niet duidelijk is wat de oorzaak is van het uitblijven van ammoniakreductie.
Onderzoek naar investeringen
De landbouwsector heeft grote investeringen gedaan om ammoniak terug te dringen. De NH3 Coalitie laat nu door een onderzoeksinstituut in beeld brengen hoe groot deze investeringen zijn geweest. De overheid heeft jarenlang iedereen voorgespiegeld dat de investeringen effect hadden. Dit blijkt niet zo te zijn. „Wij voelen ons bedrogen”, aldus de Coalitie.
Het bewust opleggen van investeringen zonder meetbare effecten is de overheid zwaar aan te rekenen. De Coalitie sluit niet uit, indien het onderzoeksrapport daartoe aanleiding geeft, een juridische claim bij de overheid neer te leggen.
Nieuw beleid
De NH3 Coalitie wil dat er nieuw beleid komt, dat gebaseerd is op gefundeerde metingen in plaats van op aannames en berekeningen. De Coalitie pleit voor metingen van stikstofdepositie, omdat ammoniak zelf niet schadelijk is en zelfs noodzakelijk is voor het reinigen van de lucht.
Schade aan de natuur, waar de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) om draait, ontstaat door stikstofdepositie. Op dit moment wordt die niet gemeten; bestaand onderzoek is gestopt omdat het te duur zou zijn. Het directe gevolg hiervan is dat de volledige rekening bij de agrarische sector is gelegd zonder dat daar resultaten tegenover staan.
Daling
In de PAS Monitoringsrapportage stikstof stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zelf dat op basis van de berekeningen een daling zou moeten worden ingezet. Op basis van ammoniak concentratiemetingen van de afgelopen jaren wordt juist een licht stijgende trend geconstateerd in delen van het land. Om dit verschil te kunnen verklaren, wordt door het RIVM in opdracht van het ministerie van Economische Zaken nader onderzoek uitgevoerd.
Hieruit wordt volgens de agrarische vakbonden dus des te meer duidelijk dat het gehele stikstofdossier omgeven is met onzekerheden. RIVM geeft aan ‘dat de depositieberekening een onzekerheid kent die inherent is aan het gebruik van luchtverspreiding- en depositiemodellering’. Door deze onzekerheid zal een deel van de berekende depositie in de werkelijkheid lager uitvallen en een deel van de berekende deposities juist hoger.
Er moet daarom hoe dan ook duidelijkheid komen over de oorzaken van het gebrek aan ammoniakreductie, ondanks alle genomen maatregelen. Daarnaast moet er een systeem komen waarin de gevolgen voor de natuur beter inzichtelijk worden. Het kan hier niet langer gaan om ‘berekeningen’, die liggen immers ten grondslag aan de huidige situatie. Er is pas draagvlak voor nieuwe maatregelen als de sectoren ook het vertrouwen hebben dat deze daadwerkelijk tot een ammoniakvermindering leiden.