'Planbureau overdrijft impact landbouw'
Het Planbureau voor de Leefomgeving publiceerde in maart zijn syntheserapport Evaluatie Meststoffenwet 2016. Dit rapport rekent 40 procent van de fosfor in het oppervlaktewater toe aan de landbouw.
Twee datasets
Die 40 procent is afkomstig uit een rapport van Wageningen Ecological Research, het vroegere Alterra. Maar in dat rapport worden twee verschillende datasets gebruikt, stelt het Mesdagfonds. In de ene set worden enkel de bronnen 'bemesting' en 'overige agrarische bronnen' toegeschreven aan de landbouw. In de andere dataset worden ook niet aan bemesting gerelateerde bronnen, zoals kwelwater, oxidatie van veengronden en depositie vanuit de lucht, toegerekend aan de landbouw.
Het PBL gebruikt alleen die tweede set en komt zo aan die 40 procent. "Maar de hoeveelheid fosfaat die werkelijk aan landbouw is toe te schrijven, bedraagt maar een derde", betoogt Rotgers. "Het PBL geeft in het rapport geen onderbouwing voor de keuze van de dataset, en schetst daarmee een beeld dat negatiever is dan de werkelijkheid."
Bewuste keuze
PBL-onderzoeker Hans van Grinsven, auteur van het evaluatierapport, presenteerde vanochtend in een technische briefing aan de Tweede Kamer zijn bevindingen aan de landbouwcommissie. "Het doel van de Meststoffenwet is de verbetering van de waterkwaliteit", memoreerde hij. "Met dat in gedachten hebben we een bewuste keuze gemaakt voor het gebruik van deze variant."
Het Alterra-rapport geeft vier varianten aan, stelt de onderzoeker. Maar bij gebruik van een andere variant leg je de opgave tot vermindering van het fosfaatgehalte bij andere bronnen die dat niet aankunnen, aldus Van Grinsven.
Geen schuldigen aanwijzen
Het doel van het PBL-rapport was nadrukkelijk niet om schuldigen aan te wijzen, maar om te kijken hoe het probleem kan worden opgelost, zei Van Grinsven. "De gebruikte dataset was dan ook niet gekozen om aan te duiden waar het probleem ligt, maar waar de oplossing kan worden gevonden."
Van Grinsven heeft er moeite mee om boeren als vervuilers aan te wijzen. "Want hoe kun je een vervuiler worden genoemd als je je aan alle wetten hebt gehouden?"