Varkenshouder laat 50 euro per zeug en 10 euro per big liggen

Deze uitspraken waren te beluisteren tijdens de thema-avond van Pig Business op 17 mei 2017 in Het Boerenerf in Nederweert-Eind. Maar, er was ook een ander geluid: Varkenshouder Hans Verhoeven vertelde hoe er juist in de Keten Duurzaam Varkensvlees (KDV) wel samengewerkt wordt en hoe de circa 300 aangesloten bedrijven daar voordelen hebben.

„Concurreren op kostprijs kunnen we in Nederland niet. En conventioneel vlees is een commodity. Je moet niet push gericht denken, maar pull-gericht.” betoogde hij. Wel is het bijzonder complex om te zorgen dat varkensvlees met een meerwaarde geen commodity wordt. Vlees uit deze KDV-keten wordt inmiddels ook al vermarkt in Canada, Australië en China. „In de hele wereld heeft men geen behoefte aan ‘welzijnsvlees’, terwijl wij het hier produceren.” Hoge kostprijzen bieden Nederlandse varkenshouders wel degelijk kansen. Dat probeerde de varkenshouder uit Valkenswaard de circa 70 aanwezigen vooral duidelijk te maken. Daarbij maakte hij zelfs inzichtelijk hoe hij de lage kostprijs op zijn bedrijf, 1,16 per kg varkensvlees, realiseert. Een gegarandeerd antibioticavrij leven van de vleesvarkens in de DKV-keten maakt daar onderdeel van uit.

Samenwerken gebeurt uit Armoede niet vanuit Kracht

„De angst van het loslaten is vaak groter is dan de kracht van de samenwerking. En daardoor werkt men in de varkenshouderij niet tot weinig samen.” Die uitspraak deed workshopleider Erik van der Hijden van FarmAdvies. Dat maakt varkensbedrijven volgens hem tot financiële eilandjes met bijbehorende gevolgen. „De kosten voor het niet durven samenwerken kost een gemiddeld varkensbedrijf 50 euro per zeug en 10 euro per vleesvarkensplaats.” En dat was voer voor discussie tijdens deze workshop. Van der Hijden sprak met zijn toehoorders ook over de soms gigantische verschillen in kosten en opbrengsten. Bij bepaalde medicijnen loopt dat soms op tot 60 procent. Zo verschillen ook de voerkosten van 50 tot 71 eurocent in de administraties of gemiddelde biggenprijzen die 8 euro verschillen. „Iedereen heeft zijn eigen verdienmodel: maar praat daar met elkaar over!”, zei hij. Het was te eerste maal dat FarmAdvies een workshop hield op een thema-avond van Pig Business. Ze zijn het enige advies-administratiekantoor dat zich met zo’n 200 administraties volledig gespecialiseerd heeft in de varkenshouderij.

Keuzes maken wanneer de zon schijnt

Dat was de titel van de workshop van ABAB. „Nu het economisch mooi weer is, moet een varkenshouder keuzes maken.” Dat hield Kees Ligthart zijn gehoor voor. Nu kun je die keuzes zelf maken: stoppen, doorontwikkelen, kiezen voor kwaliteit of kwantiteit. En als het economisch slecht gaat? Dan beslissen anderen vaak over jou bedrijf. Aansluiten bij een concept kan een interessante keuze zijn, maar wat zijn de consequenties van je keuzes en welke hulp heb je daarbij nodig? Hij toonde cijfers van de pieken en dalen van de afgelopen jaren van onder meer de kritieke voerwinsten en de reserveringsmogelijkheden die dat bood. „Voor een adviesbureau is het niet sexy om varkenshouders een spiegel voor te houden nu het goed gaat. Maar toch moet dat,” zei hij. „Dit is het moment om je af te vragen: kan ik me verder ontwikkelen; consolideer ik mijn bedrijf of behoor ik tot de wijkers. Circa 55 procent van de varkenshouders komt niet aan de norm om 30 euro per vleesvarken of 125 euro per zeug te reserveren. De rest reserveert dus onvoldoende.” Verder schatte hij in dat binnen het ABAB-bestand slechts 20-25 procent tot de potentiele ontwikkelaars behoort.

Samenwerken met voerleverancier loont

Tijdens de derde workshop werd de varkenshouders bewust gemaakt dat zij zelf bepalen hoe zij zaken doen met een voerleverancier. Twan Penninx van Voergroep Zuid ziet voordelen in samenwerking: „Door met elkaar de manier van werken en van zaken doen af te spreken: De keuze in een bepaalde voerstrategie, voer met of zonder advies en informatie-uitwisseling op het gebied van grondstofkeuzes, bigkwaliteit, technische en economische cijfers.” Penninx vindt dat het beter is om binnen een partnership tussen varkenshouder en voerleverancier met elkaar eens over de voerwinst te gaan praten dan over de voerprijs: „Het gaat hierbij om persoonlijke keuzes, de bedrijfsomvang, de complexiteit van de onderneming, de risicoweging en de investeringsruimte. En...De bedieningsconcepten van uw voerfirma spelen daar uiteraard een rol bij.”