Wageningen verwacht 15 miljoen slachtingen in 2017
De zelfvoorzieningsgraad van de Nederlandse varkensvleesketen zal dit jaar 300 procent bedragen. Ook de EU heeft de laatste jaren een flink gestegen zelfvoorziening in varkensvlees (tot 119 procent in 2016), wat betekent dat de prijsvorming in toenemende mate invloed ondervindt van de prijzen in markten buiten Europa.
De varkensmarkt in de EU is volgens Agrimatie momenteel stabiel qua productie en afzet, met vrij hoge prijzen op de verschillende niveaus van de keten. Circa vijf jaar geleden lag het prijsniveau vergelijkbaar hoog voor varkenshouders. Consumentenprijzen en industrieprijzen liggen op dit moment een fractie hoger dan in 2012.De cijfers gaan tot en met juli en de forse daling van de varkensprijzen afgelopen week is in haar conclusie en cijfers niet meegenomen.
Consumentprijs
Sinds de jaarwisseling zijn zowel de consumentenprijs, als de industrieprijs en de af-boerderijprijs fors gestegen. De consumentenprijs ligt in juli 2017 op 108 punten, ruim een punt hoger dan in mei (een stijging van ruim 1 procent) en 6 punten hoger dan een jaar geleden.
Deze stijging volgt op de toename van de industrieprijs, van 113 punten in juli 2016 tot 125 punten in juli van dit jaar. De af-boerderijprijs is ook meegestegen, maar minder hard.
De afzet in de eerste zes maanden van 2017 is met circa 11 procent gedaald ten opzichte van het eerste halfjaar van 2016, vooral door een daling naar China met 31 procent. Afzet wordt nu meer verspreid naar andere markten, waaronder Zuid-Korea, Japan, Filippijnen en de VS.
Varkens van Morgen
De Nederlandse supermarkten verkopen nu, na een overgangsperiode van enkele jaren, uitsluitend vers varkensvlees dat onder het programma Varken van Morgen geproduceerd is.
De meerkosten hiervan, circa 10 cent per kg slachtgewicht, moeten voornamelijk worden gedekt door meeropbrengsten van het verse varkensvlees in de Nederlandse retail. Het ligt voor de hand dat het prijsniveau voor de consument structureel hoger zal liggen dan in het verleden.
Markt in balans
Het goede prijsniveau van varkensvlees komt doordat het aanbod momenteel in balans is met de afzetmogelijkheden. Onder deze gunstige marktomstandigheden zal het aantal zeugen in de EU niet krimpen.
Gezien de autonome productiviteitsgroei zal daardoor het aanbod aan slachtvarkens, en daarmee van varkensvlees, stijgen. Als er geen spectaculaire verandering in afzetmogelijkheden komt, zal dit leiden tot een negatieve prijsspiraal.
Supermarkt
Circa 60 procent van het varkensvlees en 80 procent van de vleeswaren wordt in de supermarkt gekocht. Daarnaast loopt ongeveer 35 procent van het varkensvlees via de buitenhuishoudelijke markt (horeca, ziekenhuizen enzovoort).
Supermarkten kopen varkensvlees hoofdzakelijk van de Nederlandse vleesindustrie, zeker nu alle retailers hebben toegezegd om voor vers varkensvlees mee te doen met het programma Varken van Morgen, dat van Nederlandse bodem is.
Prijsontwikkeling
De prijsontwikkeling van het pakket varkensvlees dat de consument in de supermarkt koopt, is opvallend vlak, zij het dat de gemiddelde prijs in december iets hoger ligt. De retail heeft een eigen prijsbeleid, dat beperkt beïnvloed wordt door de inkoopprijs.
Het prijsniveau bij concurrenten, promotieacties en de rol van vlees in het totale productassortiment van supermarkten spelen ook een rol. Prijsbewegingen van industrie (producentenprijs) en boeren (af-boerderij) vertonen daarom nauwelijks samenhang met de consumentenprijs.