Grote vraagtekens rondom nieuwe Aeriusberekening voor PAS

Dat zegt Ko van Schaik van AR-Bedrijfsontwikkeling. Samen met Lowijs advies, Midden Nederland Makelaars, Van Westreenen, DBL Lunteren en Agramatic luidt hij de noodklok. „Bij minimale wijzigingen van emissiepunten, bijvoorbeeld het plaatsen van dieren in een andere stal, waarbij de depositie niet toeneemt, moet er 500 kilogram ammoniak ingeleverd worden. Dat is niet logisch te verklaren," aldus Ko van Schaik

Systematiek
Sinds 1 juli 2015 vragen de bureau's vergunningen aan conform het stelsel van de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof). Voor het berekenen van de stikstofdepositie moet gebruik worden gemaakt van het wettelijk aangewezen rekenmodel AERIUS. Met behulp van dit programma berekenen de adviseurs of er als gevolg van bedrijfsontwikkelingen sprake is van een toename van stikstofdepositie op de Natura 2000 gebieden. Als er een toename is van ammoniakemissie (uitstoot), dan kan het logisch zijn dat er een toename van ammoniakdepositie is (dat wat er vanuit de uitstoot neervalt).

Een toename is alleen toegestaan als er ontwikkelingsruimte beschikbaar is. De ontwikkelingsruimte is per vierkante kilometer Natura2000 gebied vastgelegd. Zie het als potjes die naast elkaar staan waar wat uitgehaald kan worden als er nog wat in zit. Op 1 juli 2015 is er een bepaalde hoeveelheid ontwikkelruimte per potje beschikbaar gesteld.

Op veel Natura 2000 gebieden is die ontwikkelruimte op, waardoor het helaas niet meer mogelijk is om op bedrijfsniveau een toename van ammoniak aan te vragen. Dit betekent dat in grote delen van Nederland op dit moment alleen maar een vergunning kan worden verleend als er geen sprake is van een depositietoename.

Nieuwe release Aerius
In de zomer van 2017 is het rekenmodel geactualiseerd en vanaf 1 september jl. operationeel, onder de naam AERIUS 2016L. Hierbij zijn twee onderdelen gewijzigd. Als eerste zijn de leefgebieden binnen het Natura 2000 gebied toegevoegd als voor stikstof gevoelige habitattype. Hierdoor is nu ineens het volledige Natura 2000 gebied gevoelig voor stikstof en niet alleen de afzonderlijke habitattypes binnen het Natura 2000 gebied.

Helpdesk PAS werkt niet mee
Navraag bij de Helpdesk PAS levert op dat zij aangeven dat de resultaten niet vreemd of opmerkelijk zijn. „Lokaal kan de stikstofdepositie altijd verschillen als gevolg van bijvoorbeeld lokale eigenschappen als terreinruwheid. In een enkel geval kan hier inderdaad sprake van zijn, stel dat Natura2000 gebied op korte afstand ligt dan kunnen wij ons er nog een voorstelling van maken, maar niet op 3 kilometer afstand of verder," zegt Ko van Schaik. Helpdesk PAS laat de adviesbureaus achter met slechts het antwoord: “kom maar langs op de eerstvolgende AERIUS gebruikersdag, dan kunnen we er eens samen naar kijken”.

Fors ammoniak inleveren
De adviesbureau's hebben inmiddels dagelijks te maken met aanvragen die wel passend zijn op basis van de oude rekensystematiek maar onder het geactualiseerd rekenmodel niet passend zijn te krijgen tenzijn fors ammoniak ingeleverd wordt. „Dit voelt als het veranderen van de spelregels tijdens de wedstrijd en kunnen wij niet verkopen aan de boer," aldus Ko van Schaik. Volgens hem is er ergens een fout geslopen in de berekening. Het zou eenvoudig m oeten zijn: de hoeveelheid ammoniak vermenigvuldigd met de afstand tot een gevoelig gebied levert de depositie op.